صادرات صنایع دستی به عمان، دبی، افغانستان، آلمان و اروپا

صادرات صنایع دستی در سراسر جهان روندی روبه‌رشد دارد و در سال 2022 بازار جهانی صنایع دستی به ارزشی معادل 752.2 میلیارد دلار رسید. این موضوع نشان‌دهنده پتانسیل عظیم موجود در این حوزه برای صادرات و کسب درآمد ارزی است.

اما برای موفقیت در این عرصه، باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشید و درباره مراحل، قوانین و مقررات، هزینه‌ها و چالش‌های صادرات صنایع دستی اطلاعات کسب کنید.

در این مطلب پست بین المللی پی اس پی اکسپرس، به طور مفصل ابعاد مختلف صادرات این محصولات، از جمله آمار، چالش‌ها، مراحل انجام کار و کاملترین مقررارت صادرات صنایع دستی را بررسی می‌کنیم. همچنین، در‌صورتی‌که برای حمل و ترخیص بین‌المللی نیاز به استعلام قیمت و مشاوره دارید از طریق شماره 02142281 با ما در ارتباط باشید.

اگر شما هم قصد صادرات صنایع دستی را دارید و می‌خواهید با زوایای مختلف این کار آشنا شوید، با پست سریع بین المللی پی اس پی همراه باشید. هرچند که پی اس پی خدماتی در این باره ارائه نمی‌دهد؛ اما در  حوزه صادرات و واردات کالا و حمل و نقل بین المللی فعالیت می‌کند.

پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران

صنایع دستی ایران، گنجینه‌ای از هنر، خلاقیت و ظرافت هستند که در تاروپود تاریخ و فرهنگ کشورمان ریشه دوانده‌اند. هر شهر و دیار کشورمان، با بهره‌مندی از ذوق و هنر مردمانش، محصولاتی منحصربه‌فرد خلق می‌کنند که هویت و اصالت آن منطقه را به نمایش می‌گذارد.

درست است که هر محصول دست‌ساز ایرانی، ارزشمند و نفیس است؛ اما به دلیل تنوع فرهنگی که میان ایران و سایر کشورهای جهان وجود دارد تمامی صنایع دستی کشورمان برای صادرات مناسب نیستند؛ بنابراین برای موفقیت در بازارهای بین‌المللی، باید با درنظرگرفتن سلیقه و نیاز مخاطبان هدف صنایع دستی مناسب صادراتی را انتخاب کرد.

بر اساس آمار صادرات سال گذشته، پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی عبارتند از:

• خاتم‌کاری
• میناکاری
• معرق‌کاری
• مرصع‌کاری
• فرش دستبافت
• قلم‌زنی
• طلاکوبی
• فیروزه کوبی
• مسگری
• حصیربافی
• جاجیم و گلیم
• ترمه
• نقره
• سفالگری

آمار صادرات صنایع دستی ایران در سال 1402

صنایع دستی ایران به‌خصوص صنایع دستی اصفهان در سراسر دنیا طرفداران بسیار زیادی دارد. آمار صادرات صنایع دستی نشان می‌دهد که کشورمان از طریق فروش صنایع دستی به دیگر کشورها به طور متوسط سالانه درآمدی 325 میلیون‌دلاری به دست می‌آورد. متاسفانه آمار صادرات صنایع دستی در سال‌های اخیر نسبت به گذشته روندی کاهشی داشته است، مثلا در سال 1391 ما نزدیک به 427 میلیون دلار صادرات فرش دستبافت داشتیم این در حالی است که این رقم در سال 1401 تنها 50 میلیون دلار بود.

متاسفانه باتوجه‌به ظرفیت‌های بسیار بالایی کشورمان در زمینه تولید صنایع دستی در این بخش به‌خوبی سرمایه‌گذاری نشده است و فرصت‌های سودآور و عالی بسیار زیادی در این حوزه پیش روی تولیدکنندگان صنایع دستی و صادرکنندگان کشورمان وجود دارد.

نحوه صادرات صنایع دستی

تا اینجای متن یاد گرفتیم که کدام صنایع دستی در دیگر کشورها پرطرفدار است و میزان صادرات صنایع دستی در سال‌های گذشته را بررسی کردیم.

اما باید بدانید که صادرات انواع محصولات صنایع دستی مثل صادرات زعفران، چرم یا هر کالای دیگری مراحلی دارد و هر تاجر و بازرگانی برای اینکه بتوانید در این مسیر موفق شود باید با این مراحل آشنا باشد و بداند در هر مرحله چه اقداماتی را باید انجام دهد.

در این بخش محتوا به طور گام‌به‌گام شما را با این مراحل آشنا می‌کنیم و به شما می‌گوییم برای صادرات این محصولات چه باید بکنید و از کجا باید شروع کنید.

دریافت کارت بازرگانی

اگر به‌تازگی تجارت را آغاز کرده‌اید باید بدانید که اولین قدم برای صادرات، دریافت کارت بازرگانی است. برای دریافت این کارت باید با دردست‌داشتن مدارک به اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی شهرتان مراجعه کنید و درخواستتان را برای دریافت این کارت ثبت کنید. در مقاله دیگری به طور کامل نحوه دریافت این کارت را آموزش داده‌ایم، برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه حتما مقاله «دریافت کارت بازرگانی» را بخوانید.

پیداکردن بازار هدف و خریداران صنایع دستی

پس از دریافت کارت بازرگانی، باید بهترین بازار برای صادرات صنایع دستی ایران را شناسایی کنید. مثلا باید سلیقه و نیازهای مردم در کشورهای مختلف برای خرید صنایع دستی را بررسی کنید. به این نکته توجه داشته باشید که رفتار خرید مردم در تمامی کشورها با هم یکسان نیست و مردم برخی از کشورها بیشتر به خرید صنایع دستی ایرانی علاقه‌مند هستند.

مثلا در میان کشورهای همسایه، عراق، افغانستان و ترکیه، در میان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، امارات، کویت و عمان در میان کشورهای اروپایی، آلمان، ایتالیا و فرانسه، در میان کشورهای شرق آسیا، ژاپن، چین و هند و در میان کشورهای امریکایی، ایالات متحده امریکا و کانادا بیشترین مشتریان صنایع دستی ایرانی هستند.

می‌توانید از طریق شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، حضور در اتاق‌های بازرگانی، استفاده از خدمات شرکت‌های مشاوره یا کمک‌گرفتن از بروکرهای صادراتی خریداران خارجی را پیدا کنید.

مذاکره و عقد قرارداد

پس از پیداکردن خریدار برای صنایع دستی‌تان، باید با آن‌ها مذاکره کنید و به توافق نهایی برسید. در این مرحله، باید شرایط قرارداد، از جمله قیمت، نحوه پرداخت، زمان تحویل و شرایط حمل‌ونقل را به طور دقیق مشخص کنید. پس از آن که با خریدار به توافق نهایی رسیدید، باید قرارداد کتبی تنظیم و امضا کنید. اگر می‌خواهید درباره روش‌های مذاکره اطلاعات بیشتری به دست آورید حتما سری به مقاله اصول مذاکره تجاری بزنید.

تهیه اسناد و مجوزهای صادرات

برای آن که به‌صورت قانونی صادرات صنایع دستی داشته باشید باید مراحل و قوانین صادرات صنایع دستی ایران را بشناسید و اسناد و مدارک مختلفی مثل فاکتور، گواهی مبدا، پکینگ لیست و بارنامه را تهیه و ارائه دهید. توجه داشته باشید که تهیه این اسناد و مدارک بر عهده صادرکننده است.

علاوه بر مدارک صادرات شما باید مجوزهای صادراتی لازم را باتوجه‌به ماهیت صنایع دستی‌تان از سازمان‌های مربوطه مثلا سازمان میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دریافت کنید.

انجام تشریفات گمرکی

پس از آن که اسناد و مدارک لازم برای صادرات را جمع‌آوری کردید، نوبت آن است که کالاها را به گمرک اظهار کنید و تشریفات گمرکی را انجام دهید. در این مرحله، باید هزینه‌های گمرکی را محاسبه و آنها را به طور کامل پرداخت کنید.

برای جلوگیری از بروز مشکل و تاخیر در انجام تشریفات گمرکی، مطمئن شوید که مدارکتان کامل است.

حمل و نقل بین المللی

در آخرین مرحله باید از میان سه روش حمل و نقل دریایی، حمل و نقل هوایی و حمل و نقل زمینی با درنظرگرفتن مواردی از قبیل بودجه، زمان، فاصله و ماهیت کالا بهترین روش حمل صنایع دستی را انتخاب کنید. اگر می‌خواهید صادرات به عراق داشته باشید به شما توصیه می‌کنیم حمل و نقل زمینی را انتخاب کنید، البته اگر کالایتان خیلی نفیس است حمل هوایی انتخاب بهتری است.

درصورتی‌که می‌خواهید صادرات به چین داشته باشید و کالایتان خیلی نفیس و گران‌قیمت نیست، حمل و نقل دریایی مناسب است.

و درصورتی‌که می‌خواهید صادرات صنایع دستی به اروپا داشته باشید، مثلا می‌خواهید به آلمان، ایتالیا، انگلیس یا دیگر کشورهای این قاره ارسال بار داشته باشید، برای حمل بار به اروپا، روش هوایی بهترین انتخاب است. علاوه بر انتخاب روش حمل، فراموش نکنید که مراحل ارسال را به شرکتی معتبر و باسابقه که خدمات گوناگونی در زمینه حمل و نقل بین المللی دارد، بسپارید.

قوانین و مجوزهای صادرات صنایع دستی

صادرات صنایع دستی مانند هر کار دیگری قوانین مخصوص به خود را دارد؛ بنابراین برای آن که در مسیر صادرات این کالاها با مشکل روبه‌رو نشوید باید جدا از رعایت قوانین عمومی مثل دریافت کارت بازرگانی، شناسایی تعرفه گمرکی، تهیه اسناد و مدارک که نه تنها در صادرات صنایع دستی بلکه در صادرات هر کالای دیگری باید به آن توجه داشته باشید، باید درباره قوانین خاصی که توسط وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سازمان ملی استاندارد ایران و گمرک جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته شده است را رعایت کنید.

بهترین بازار برای صادرات صنایع دستی

همان‌طور که اشاره شد انتخاب بازار هدف صادراتی یکی از مهم‌ترین مراحل در مسیر صادرات صنایع دستی است. برای بررسی و انتخاب بازار هدف شما باید آمار و گزارش‌های صادرات در سال‌های گذشته را بررسی کنید.

6 خریدار صنایع دستی ایران

کشورهای متعددی در دنیا به خرید صنایع دستی ایران علاقه‌مند هستند، اما بر اساس آمار صادرات در سال‌های گذشته می‌توان بهترین مقاصد صادراتی صنایع دستی ایران را به دسته‌های زیر تقسیم کرد:

کشورهای آسیایی:

• عراق
• افغانستان
• ترکیه
• امارات
• ژاپن
• چین
• هند
• کویت
• عمان
• قطر
• ترکمنستان
• ارمنستان

کشورهای اروپایی:

• آلمان
• ایتالیا
• فرانسه
• اتریش
• بلژیک
• رومانی
• سوئد
• نروژ

کشورهای امریکایی:

• ایالات متحده امریکا
• کانادا

دفتر صادرات صنایع دستی ایران

مرکز ملی صادرات صنایع دستی ایران به عنوان متولی اصلی توسعه و ترویج صادرات صنایع دستی در کشور، زیر نظر معاونت صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فعالیت می‌کند. این مرکز با ارائه خدمات مختلف به فعالان این حوزه، نقش مهمی در ارتقای سطح کیفی و کمی صادرات صنایع دستی ایران ایفا می‌کند.

خدمات مرکز ملی صادرات صنایع دستی ایران:

ارائه اطلاعات و مشاوره به صادرکنندگان صنایع دستی: مرکز ملی صادرات صنایع دستی اطلاعات و مشاوره‌های لازم را در زمینه قوانین و مقررات صادرات، بازارهای هدف، نحوه بازاریابی و تبلیغات و سایر موضوعات مرتبط به صادرکنندگان صنایع دستی ارائه می‌دهد.

حمایت از صادرکنندگان صنایع دستی در حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی: مرکز ملی صادرات صنایع دستی از صادرکنندگان صنایع دستی در حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و معرفی محصولات خود به خریداران خارجی حمایت می‌کند.

برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی: مرکز ملی صادرات صنایع دستی با برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی، به ارتقای دانش و مهارت‌های فعالان حوزه صادرات صنایع دستی کمک می‌کند.

انجام مطالعات بازار و معرفی فرصت‌های صادراتی: مرکز ملی صادرات صنایع دستی با انجام مطالعات بازار، فرصت‌های صادراتی را برای صنایع دستی ایران شناسایی و به صادرکنندگان معرفی می‌کند.

ایجاد ارتباط بین صادرکنندگان صنایع دستی و خریداران خارجی: مرکز ملی صادرات صنایع دستی با ایجاد ارتباط بین صادرکنندگان صنایع دستی ایرانی و خریداران خارجی، به توسعه صادرات این محصولات کمک می‌کند.

مالیات صادرات صنایع دستی

با وجود برخی گمانه‌زنی‌ها، تاکنون هیچ‌گونه بخشنامه یا مصوبه جدیدی مبنی بر لغو یا تغییر معافیت مالیاتی صادرات صنایع دستی ابلاغ نشده است.

آمار صادرات صنایع دستی:

• ارزش صادرات صنایع دستی ایران در سال 1403: حدود 1.5 میلیارد دلار
• رشد صادرات صنایع دستی در سال 1403 نسبت به سال 1402: حدود 20 درصد
• مهمترین مقاصد صادراتی صنایع دستی ایران: عراق، آلمان، ترکیه، افغانستان، ایتالیا، امارات متحده عربی، چین، ژاپن، روسیه و هلند

مشکلات و چالش‌های صادرات صنایع دستی

صنایع دستی ایرانی، به دلیل قدمت و تنوع و ظرافت بی‌نظیری که دارند در سراسر جهان طرفداران بسیار زیادی دارند.  بااین‌حال، صادرات این محصولات نفیس، با چالش‌ها و موانع متعددی روبرو است؛ بنابراین به‌عنوان یک صادرکننده موفق باید با این چالش‌ها آشنا باشید. برخی از مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های صادرات صنایع دستی ایران عبارتند از:

نداشتن برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری جامع: نبود یک برنامه راهبردی کلان برای توسعه صادرات صنایع دستی، یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است در این زمینه وجود دارد.

ضعف در بازاریابی و برندینگ: متاسفانه در زمینه در معرفی و تبلیغات صنایع دستی ایران در بازارهای جهانی اقدامات خوبی صورت نگرفته است و برندهای شناخته شده‌ای در این صنعت وجود ندارد. همین موضوع باعث شده تا صنایع دستی ایرانی در بسیاری از کشورهای جهان نسبت به دیگر کشورها کمتر شناخته شده باشند.

مشکلات مربوط به تولید: پراکندگی و عدم تمرکز در تولید صنایع دستی، استفاده از مواد اولیه نامرغوب در برخی موارد، نداشتن نوآوری و تنوع در تولید و تطابق نداشتن محصولات با استانداردهای بین‌المللی، از جمله موانع موجود در بخش تولید است.

موانع قانونی و بروکراسی اداری: پیچیدگی‌های بسیار زیاد در فرآیندهای صدور مجوز، وجود قوانین و مقررات دست‌وپاگیر، بروکراسی اداری، از جمله موانع قانونی و بروکراسی اداری در این زمینه است.

مشکلات مربوط به حمل‌ونقل: هزینه بالای حمل‌ونقل، نبود زیرساخت‌های مناسب برای صادرات و زمان‌بر بودن فرایند حمل‌ونقل، از جمله چالش‌های مربوط به حمل‌ونقل در زمینه صادرات صنایع دستی است.

تحریم‌های اقتصادی: تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، دسترسی به بازارهای جهانی را محدود کرده و باعث افزایش هزینه‌های صادرات می‌شود.

نوسانات نرخ ارز: نوسانات شدید نرخ ارز، ثبات و برنامه‌ریزی را برای صادرکنندگان صنایع دستی دشوار می‌کند.

کمبود نقدینگی: کمبود سرمایه در گردش و دسترسی محدود به منابع مالی، از دیگر چالش‌های اساسی صادرکنندگان صنایع دستی است.

حضور کم‌رنگ در نمایشگاه‌های بین‌المللی: نداشتن حضور فعال و مستمر در نمایشگاه‌های بین‌المللی تخصصی صنایع دستی، فرصت‌های معرفی و بازاریابی این محصولات را به‌شدت محدود می‌کند.

هزینه صادرات صنایع دستی

اگر می‌خواهید صادرات صنایع دستی را آغاز کنید باید پیش از شروع تجارت برآوردی از هزینه‌های صادرات داشته باشید. باید بدانید که هزینه صادرات به عوامل مختلفی بستگی دارد، به همین خاطر نمی‌توان عدد مشخصی را برای آن تعیین کرد. بااین‌حال، به‌طورکلی می‌توان گفت که هزینه‌های صادرات صنایع دستی شامل موارد زیر می‌شود:

• هزینه دریافت کارت بازرگانی
• هزینه تهیه اسناد و مدارک
• هزینه دریافت مجوزها و استانداردهای صادرات
• هزینه حمل‌ونقل
• هزینه‌های گمرکی
• هزینه انبارداری
• هزینه بیمه
• هزینه بازاریابی و تبلیغات
• هزینه‌های متفرقه

فروش اینترنتی صنایع دستی به خارج از کشور چگونه است؟

یکی از روش‌هایی که می‌توانید صنایع‌ دستی خود را به خارج از کشور معرفی کنید و به فروش برسانید، فرش اینترنتی از طریق وب‌سایت‌های خارجی است.

صنایع دستی از جمله محصولاتی هستند که در سراسر جهان طرفداران بسیاری دارند. به همین خاطر، وب‌سایت‌های مختلفی برای فروش این محصولات به‌صورت آنلاین راه‌اندازی شده‌اند. اگر شما هم تولیدکننده یا صادرکننده صنایع دستی هستید، فروش اینترنتی این محصولات در وب‌سایت‌های خارجی می‌تواند فرصت بسیار مناسبی برای شما باشد. در ادامه به معرفی چند نمونه از این وب‌سایت‌ها می‌پردازیم:

1.      وب‌سایت می لاح (Meylah)

می لاح یک فروشگاه اینترنتی برای عرضه و فروش انواع صنایع دستی است و بستری مناسب را برای فراهم کرده است تا فروشندگان و خریداران صنایع دستی به‌راحتی بتوانند همدیگر را پیدا کرده و نیازهای خود را برآورده کنند. اگر می‌خواهید صنایع دستی خود را از طریق این سایت بفروشید باید در این سایت ثبت‌نام کنید.

2.      سورسینگ هند مید (Sourcing Hand Made)

این وب‌سایت، همان‌طور که از نامش پیداست، یک فروشگاه بین‌المللی برای فروش صنایع دستی است.  سورسینگ هند مید در واقع یک نمایشگاه اینترنتی کالا و محصولات دست‌ساز به شمار می‌رود. با عضویت در این وب‌سایت، می‌توانید محصولات خود را به مخاطبان و مشتریان خود عرضه کنید. همچنین، می‌توانید بدون واسطه و به طور مستقیم به مشتریان خارجی خود کالا را بفروشید.

3.      آی کرافت (I Craft)

آی کرافت یکی دیگر از وب‌سایت‌های جهانی برای خریدوفروش انواع محصولات دست‌ساز و صنایع دستی است. یکی از مزایای این وب‌سایت، رایگان بودن آن است. این وب‌سایت برای فروش محصولات شما هیچ‌گونه حق کمیسیونی دریافت نمی‌کند. با عضویت در این وب‌سایت، می‌توانید به‌راحتی محصولات خود را به خریداران خارجی نشان دهید و با آنها ارتباط برقرار کنید.

علاوه بر وب‌سایت‌های ذکر شده، سایت‌های بین‌المللی دیگری از جمله I Made It Market، Etsy، Zibbet، Folksy و Misi نیز برای فروش صنایع دستی وجود دارند.

کلام آخر

صنایع دستی ایران، تنوع و ظرافت بی‌نظیری داشته، به همین خاطر طرفداران بسیار زیادی در سراسر دنیا دارند. فرش‌های دستبافت، تابلوهای منبت‌کاری شده، ظروف سفالی و فلزی و هزاران محصول دیگر، از جمله هنرهای اصیل ایرانی هستند که در خانه‌ها و موزه‌های سراسر جهان به چشم می‌خورند.

در این مطلب تلاش کردیم تا موضوع صادرات صنایع دستی را از جنبه‌های گوناگونی مورد بررسی قرار دهیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید باشد و بتواند به شما کمک کند مسیر صادرات را با موفقیت هر چه بیشتر پشت سر بگذرانید.

درصورتی‌که برای حمل و ترخیص بار به‌صورت بین‌المللی دارید، می‌توانید از طریق تماس با شماره 02142281 یا اپلیکیشن psp با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول