6 کشور خریدار صنایع دستی ایران

صنایع دستی ایران، با قدمتی دیرینه و تنوع بی‌نظیر، همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین مولفه‌های فرهنگی و هنری کشورمان شناخته شده است. از ظرافت خیره‌کننده فرش‌های دستباف تا سفالگری و قلمزنی، هنر ایرانی در تار و پود زندگی مردم این سرزمین تنیده شده و روحی اصیل به کالبد هر محصول می‌دمد.

در این مقاله، به دنیای رنگارنگ خریداران صنایع دستی ایران سفر می‌کنیم و با علایق و گرایش‌های هر یک در انتخاب این محصولات نفیس آشنا می‌شویم. از همسایگان ایران در خاورمیانه تا کشورهای اروپایی و آسیایی، مشتریان پروپا قرصی برای این هنر اصیل ایرانی وجود دارند که هر کدام سلیقه و نیازهای خاص خود را دارند.

در ادامه، به بررسی 6 کشور از بزرگترین خریداران صنایع دستی ایران می‌پردازیم و با آمار و اطلاعات دقیق، سهم هر یک از این کشورها در صادرات این محصولات را بررسی می‌کنیم. با پست سریع بین المللی پی اس پی همراه باشید.

خریداران صنایع دستی ایران

صادرات چرم، گلیم و جاجیم، سرامیک و سفال، فرش دستباف، ظروف مسی و برنجی، خاتم‌کاری، میناکاری، فیروزه‌کوبی، منبت‌کاری، قلم‌زنی، سوزن دوزی و ده‌ها هنر دستی دیگر از بازار خوبی برخوردار هستند و می‌توان با سر و سامان به آن‌ها می‌توان در بازارهای خارجی این محصولات را به فروش رساند. هرچند باوجود تحریم‌های بین‌المللی و مشکلات انتقال پول، شرایط برای هنرمندان و تجار ایرانی سخت شده است اما هنوز هم در دیگر قاره‌ها صنایع دستی ایران خواهان خود را دارد.

برای آشنایی با اصلی‌ترین مشتریان صنایع دستی ایران با ما همراه باشید.

عراق: همسایه ی غربی ایران، با سابقه دیرینه تبادلات فرهنگی بزرگترین خریدار صنایع دستی ایران است. بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال 1401، عراق با سهم 25 درصدی از کل صادرات صنایع دستی ایران، رتبه اول را در بین خریداران این محصولات به خود اختصاص داده است.

صادرات فرش دستباف، گلیم، جاجیم، سرامیک، ظروف مسی و برنجی، منبت کاری و خاتم کاری رونق بالایی دارد و جزء محبوب‌ترین اقلام صادراتی به عراق هستند.

اگر بخواهیم دلایل خرید عراقی‌ها را برشماریم، علاقه آن‌ها به طرح‌ها و نقوش سنتی ایرانی، کیفیت بالا، فاصله جغرافیایی کم، قیمت مناسب و سهولت در تبادلات تجاری از جمله عوامل تمایل عراقی‌ها به خرید صنایع دستی ایران است.

پس برای یافتن مشتری خارجی در عراق می‌توانید به راحتی به این کشور سفر کنید، بازارها و نمایشگاه‌های تجاری شهرهای مختلف این کشور را بررسی نمایید و حتی سری به اربیل عراق بزنید.

افغانستان: دومین خریدار بزرگ صنایع دستی ایران افغانستان است. این کشور در سال 1401، 15 درصد از کل صادرات صنایع دستی ایران را به خود اختصاص داده و خریدار فرش دستباف، ظروف مسی و برنجی، سرامیک و خاتم‌کاری بوده است.

افغانستان نیز همانند عراق در همسایگی ایران قرار دارد و مسافت زیادی میان ما و آن‌ها نیست. هرچند به خاطر تحولات سیاسی رخ داده در افغانستان وضعیت تجارت با این کشور متفاوت شده است و باید دید در آینده نزدیک می‌توان همچنان به صادرات صنایع دستی پرداخت یا نه.

امارات متحده عربی: کشورهای حوزه خلیج فارس، به ویژه امارات، از دیگر خریداران مهم صنایع دستی ایران هستند. در سال 1401، 10 درصد از کل صادرات صنایع دستی ایران مربوط به این کشور است.

ظروف مسی و برنجی، فرش‌های دستباف، خاتم‌کاری، میناکاری و فیروزه‌کوبی از اقلام محبوب در این کشورها هستند و به خاطر سطح رفاه بالا در این کشور پول خوبی نیز بابت این محصولات هنری می‌دهند.

به طور کلی تمایل به تجملات و زیبایی، قدرت خرید بالا، حضور گردشگران ایرانی در این کشورها و نزدیکی جغرافیایی از عوامل رونق صادرات صنایع دستی به این منطقه است.

آلمان: اروپا نیز از جمله مشتریان وفادار صنایع دستی ایران است. قالیبافی، گلیم‌بافی، میناکاری و سفالگری در کشورهای اروپایی محبوبیت بالایی دارند. آلمان نیز، به عنوان بزرگترین خریدار اروپایی، 8 درصد از کل صادرات صنایع دستی ایران را در سال 1401 از آن خود کرد.

فرش‌های دستباف، گلیم، جاجیم، سرامیک و خاتم کاری از اقلام محبوب در این کشور هستند و معمولا به خاطر کیفیت بالا، اصالت و ظرافت طراحی، تنوع محصولات، سابقه طولانی تبادلات تجاری میان دو کشور و حضور فعال تاجران ایرانی در نمایشگاه‌های بین‌المللی تبادلات تجاری ایران و آلمان سال‌هاست پایدار مانده است.

ایتالیا: کشور ایتالیا، مهد هنر و زیبایی، از دیگر خریداران اروپایی صنایع دستی ایران است. در سال 1401 حدود 6 درصد از کل صادرات صنایع دستی ایران را به خود اختصاص داد و اقلامی همچون فرش‌های دستباف ایرانی، میناکاری، خاتم کاری و فیروزه کوبی را خریداری کرد.

کیفیت بالا، اصالت و ظرافت طراحی، تمایل به فرهنگ و هنر شرقی و حضور فعال تاجران ایرانی در نمایشگاه‌های بین المللی از جمله عوامل جذب ایتالیا به صنایع دستی ایران است.

ژاپن: این کشور همانند ایران از تمدنی باستانی و قدیمی برخوردار است و در عرصه فرهنگ و هنر می‌درخشد. با این حال ژاپن از دیرباز علاقه زیادی به هنر و فرهنگ ایرانی داشته و در سال 1401، 5 درصد از کل صادرات صنایع دستی ایران را به خود اختصاص داده است. ژاپنی‌ها معمولا فرش دستباف، ظروف سفالی و میناکاری را از ایران تهیه می‌کنند. پس درصورتیکه علاقه دارید با ژاپنی‌ها تجارت کنید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله حمل بار به ژاپن را نیز مطالعه کنید.

وضعیت صادرات صنایع دستی ایران

اگر قصد صادرات صنایع دستی دارید و نمی‌دانید که کدام کشورها می‌توانند مقصد مناسبی برای فروش محصولات‌تان باشند، باید علاوه‌بر بررسی وضعیت کسب‌وکار خودتان نگاهی به روابط سیاسی و اقتصادی ایران با سایر کشورها داشته باشید، نوسانات ارزی را درنظر بگیرید، رقبایتان را بشناسید، تحقیقات بازار انجام دهید و نیاز و علاقه خارجی‌ها را پیدا کنید و نگاهی نیز به آمار موجود در این زمینه داشته باشید.

پیش‌تر 6 کشوری را به شما معرفی کردیم که سال گذشته مشتریان اصلی ایران در این زمینه بوده‌اند و در همین ابتدای کار می‌توانید تک به تک هر یک از آن‌ها را بررسی کنید و فرصت‌ها و چالش‌های هر منطقه را پیدا نمایید.

باوجود مشکلات مختلفی که بر سر راه صادرکنندگان وجود دارد، در سال 1401 ایران حدود 240 میلیون دلار صادرات صنایع دستی داشته است. این رقم در مقایسه با سال 1400، رشدی 10 درصدی را نشان می‌دهد.

با وجود این رشد، سهم ایران در بازار جهانی صنایع دستی هنوز به اندازه پتانسیل و ظرفیت کشورمان نیست. براساس گزارش مرکز تجارت بین الملل (ITC)، سهم ایران در بازار جهانی صنایع دستی در سال 2022، تنها 0.2 درصد بوده که بسیار اندک است.

یا در آمار منتشرشده دیگری، صادرات صنایع دستی ایران در سال 1392 حدود 43 میلیون دلار بوده اما این روند در سال‌های بعد به شدت کاهش پیدا کرده و به 470 هزار دلار در سال 1401 و 143 هزار دلار در سال 1402 رسیده است.

ضعف در بازاریابی و برندسازی، عدم وجود برندهای شناخته شده در سطح جهانی، چالش‌های مربوط به نقل و انتقال پول، بازاریابی و تبلیغات غلط، تحریم‌های اقتصادی و … از جمله موانع پیش روی صادرات صنایع دستی ایران است.

نتیجه گیری

همانطور که گفته شد، صنایع دستی ایران با تنوع و ظرافت منحصر به فرد خود، در سرتاسر جهان خواهان دارد. مشتریان ایران نیز محدود به 6 کشوری که ذکر کردیم نیست و می‌توانیم به کشورهای چین و قطر نیز توجه کنیم. چین در سال 1401، 4 درصد صادرات صنایع دستی ایران و قطر 3 درصد از حجم صادرات این محصولات را به خود اختصاص داده است. با اینکه ایران روابط تجاری پایداری با چین دارد، اما همچنان می‌توان مشتریان دیگری نیز در این کشور پهناور و با فرصت‌های فراوان پیدا کرد.

به طور کلی با رفع موانع دولتی و صادراتی و برنامه‌ریزی دقیق برای بازاریابی و برندسازی، می‌توان شاهد افزایش سهم ایران در بازار جهانی صنایع دستی و رونق اقتصادی این بخش مهم از فرهنگ و هنر کشورمان باشیم.

سوالات متداول