تجارت در دنیای امروز مستلزم دریافت مجوزهای گوناگونی است. کارت بازرگانی یکی از مجوزهای مورد نیاز برای انجام امور تجارت خارجی است که افراد حقیقی و حقوقی در آغاز مراحل واردات و صادرات باید نسبت به اخذ آن اقدام نمایید.
اما چطور کارت بازرگانی بگیریم؟ برای دریافت کارت بازرگانی چه شرایطی باید داشته باشیم؟ مدارک لازم برای اخذ کارت بازرگانی چیست؟ در این مطلب قصد داریم به طور کامل با کارت بازرگانی و نحوه دریافت آن آشنا شویم، تا انتها مطلب با پی اس پی اکسپرس همراه باشید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
کارت بازرگانی چیست؟
طبق قانون تجارت و گمرکی کشورمان برای آن که فعالیت‌های افراد در حوزه‌های تجاری مورد تایید قرار گیرد، ارائه کارت بازرگانی الزامی است. بر این اساس دریافت کارت بازرگانی برای کلیه افراد حقیقی یا حقوقی که قصد فعالیت در حوزه واردات یا صادرات دارند امری لازم و ضروری‌ست.
کارت بازرگانی تجاری، کارت بازرگانی خدماتی، کارت بازرگانی موردی و کارت بازرگانی تولیدی-صنعتی از انواع این کارت بوده که هر کدام برای استفاده در شرایطی خاص کاربرد دارد.
لازم به ذکر است که هر فرد اعم از حقیقی یا حقوقی تنها مجاز به دریافت یک کارت بازرگانی است.
برای دریافت کارت بازرگانی به کجا مراجعه کنیم؟
شعب اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی و اتاق تعاون ایران (به نمایندگی از اتاق‌های مذکور) وظیفه صدور این کارت را برعهده دارند. بنابراین برای دریافت این کارت لازم است به این سازمان‌ها مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که این کارت، پس از تایید وزارت صنعت، معدن و تجارت اعتبار خواهد داشت.
البته امروزه تمامی مراحل گرفتن کارت بازرگانی به صورت آنلاین بوده و از طریق سایت سامانه یکپارچه کارت بازرگانی هوشمند می‌توانید نسبت به دریافت این کارت اقدام نمایید.
نکته: شعب اتاق تعاون ایران به نمایندگی از اتاق مذکور وظیفه صدور کارت بازرگانی شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های مربوطه را دارند.
تفاوت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی
کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی دو کارت متفاوت هستند که برای افراد حقیقی و حقوقی صادر می‌شوند و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از:
کارت بازرگانی حقیقی برای افراد حقیقی که به صورت انفرادی در زمینه واردات و صادرات کالا فعالیت می‌کنند صادر می‌شود. اما در صورتی که شرکتی بخواهد به فعالیت در امور تجارت بپردازد بایستی نسبت به دریافت کارت بازرگانی حقوقی اقدام کند.
دریافت کارت بازرگانی حقوقی در مقایسه با کارت بازرگانی حقیقی سخت‌تر است.
واردات برخی از کالاها که توسط اتاق بازرگانی اعلام می‌شود تنها از طریق کارت بازرگانی حقوقی امکان‌پذیر است.
در مجامع بین المللی کارت بازرگانی حقوقی از اعتبار بالاتری برخوردار است.
نکته: در گذشته نرخ مالیات دارندگان کارت بازرگانی حقوقی و حقیقی با هم تفاوت‌هایی داشت و افراد حقیقی می‌بایست بر اساس میزان فعالیت مبلغی بین 15 تا 35 درصد به عنوان مالیات پرداخت می‌کردند، افراد حقوقی نیز بدون درنظرگرفتن میزان درآمد موظف به پرداخت 25 درصد سود سالانه به عنوان مالیات بودند. اما بر اساس بروزرسانی‌های اخیر در حال حاضر تفاوتی در نرخ مالیات دارندگان کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی وجود ندارد.
مزایای کارت بازرگانی
دریافت کارت بازرگانی مزایای بسیاری برای دارندگان این کارت به همراه دارد، بنابراین توصیه می‌شود افراد یا کسب و کارهایی که در زمینه واردات و صادرات فعالیت دارند نسبت به دریافت این کارت اقدام نمایند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مزایای کارت بازرگانی اشاره خواهیم کرد:
- امکان ثبت برند به صورت لاتین
- امکان واردات کالا به صورت بین المللی
- امکان صادرات کالا به صورت بین المللی
- ترخیص کالا از گمرک
- امکان شرکت در نمایشگاه‌های بین المللی و داخلی
- امکان واردات کالا از مناطق آزاد
- عضویت در اتاق بازرگانی
- امکان دریافت ویزا تجاری
- امکان برقراری ارتباط با بازرگانان دیگر کشورها
- ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت
آیا کارت بازرگانی مالیات دارد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که کارت بازرگانی به تنهایی مشمول مالیات نمی‌شود. اما در صورتی که با استفاده از این کارت، به واردات یا صادرات مبادرت ورزید و درآمدهای شما به حد مشخصی برسد، ملزم به پرداخت مالیات خواهید بود.
شرایط دریافت کارت بازرگانی 1402
در این بخش با شرایط جدید دریافت کارت بازرگانی اشخاص حقیقی و حقوقی آشنا می‌شویم:
شرایط جدید اخذ کارت بازرگانی حقیقی ایرانی
- دارا بودن حداقل سن 20 سال (این مورد یکی از موارد اصطلاح شده در آئین‌نامه قانون مقررات صادرات و واردات از سوی هیات وزیران است.)
- داشتن حداقل مدرک دیپلم متوسطه
- داشتن محل کسب ( درنظر داشته باشید که این محل بایستی کاربری غیرمسکونی داشته باشد و این موضوع در سند اعم از ملکی یا استیجاری ثبت شده باشد)
- بهره مندی از دفاتر قانونی و ارائه اظهارنامه ثبتی
- داشتن حساب جاری (این حساب بایستی تایید بانک مرکزی را داشته باشد)
- عدم اشتغال در مشاغل دولتی (اعم از پاره وقت یا تمام وقت همچنین هرگونه روابط مشاوره‌ای)
- عدم ورشکستگی (به تقصیر و تقلب نباشد)
- نداشتن محکومیت موثر کیفری
- ارائه گواهی از سازمان امور مالیاتی ذی‌ربط مبنی بر پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات قطعی شده
- بهره مندی از گواهی موفقیت در آزمون‌های توجیهی بازرگانی
- نداشتن بدهی قطعی گمرکی
- ارائه کد اقتصادی
شرایط اخذ کارت بازرگانی حقیقی غیرایرانی
کلیه اشخاص حقیقی غیرایرانی برای دریافت این کارت بایستی علاوه بر داشتن شرایط اخذ کارت بازرگانی افراد حقیقی شرایط زیر را داشته باشند.
- بهره‌مندی از پروانه کار و اقامت معتبر
- عمل متقابل کشور متبوع آنها در مورد ایرانیان مقیم آن کشور
شرایط دریافت کارت بازرگانی حقوقی
- مدیرعامل یا یکی از صاحبان امضای مجاز شرکت حداقل سن بیست سال تمام را داشته باشند.
- مدیرعامل یا یکی از صاحبان امضای مجاز شرکت حداقل مدرک تحصیلی دیپلم را داشته باشند.
- ورشکستگی به تقصیر یا تقلب نداشته باشند.
- مدیرعامل یا یکی از صاحبان امضای مجاز شرکت محکومیت موثر کیفری نداشته باشند.
- مدیرعامل یا یکی از صاحبان امضای مجاز شرکت پروانه کار و اقامت معتبر داشته باشند. (حسب مورد)
- کشور متبوع شخص حقوقی در مورد ایرانیان مقیم آن کشور عمل متقابل داشته باشد. (حسب مورد)
- مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره در هیچ یک از مشاغل دولتی به صورت تمام وقت، پاره وقت یا مشاوره‌ای فعالیت نداشته باشند.
لازم به ذکر است که مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره شرکت‌ها و موسسات دولتی، نهادهای انقلابی، نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت‌های تعاونی، اعضای هیئت علمی مشمول محدودیت نداشتن رابطه استخدامی با دستگاه ها و سازمان های دولتی نمی باشند همچنین از ارائه گواهی موفقیت در آزمون‌های توجیهی بازرگانی معاف هستند.
- محل کسب با کاربری غیرمسکونی داشته باشند.
- دفاتر قانونی داشته و اظهارنامه ثبتی ارائه دهند.
- حساب جاری تایید شده توسط بانک مرکزی داشته باشند.
- از سازمان امور مالیاتی گواهی مبنی بر پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات قطعی شده داشته باشند.
- بدهی قطعی گمرکی نداشته باشند.
راهنمای ثبت نام کارت بازرگانی
برای گرفتن کارت بازرگانی نیازی به مراجعه حضوری به اتاق بازرگانی نیست و به راحتی و از طریق سامانه جامع تجارت می‌توانید درخواست اخذ کارت بازرگانی را ثبت نمایید.
در صورتی که در سامانه جامع تجارت ثبت نام نکرده‌اید ابتدا لازم است در این سامانه ثبت نام کنید. توجه داشته باشید که ثبت نام در این سامانه با نقش حقیقی انجام می‌شود بنابراین برای دریافت کارت بازرگانی حقوقی لازم است پس از ثبت نام در صفحه اصلی گزینه معرفی شرکت را انتخاب و اطلاعات شخص حقوقی را وارد کنید.
در صورتی که قصد دریافت کارت بازرگانی حقیقی دارید، نقش پایه حقیقی را انتخاب کرده و برای دریافت کارت بازرگانی حقوقی، نقش پایه حقوقی را انتخاب کنید.
- در پنل کاربری، بر روی بارگذاری صلاحیت‌ها کلیک کنید.
- در صفحه مورد نظر بر روی کارت بازرگانی کلیک کرده و روی گزینه صدور بزنید.
- بندهای مندرج در تعهدنامه کارت بازرگانی را بررسی کرده و تیک مربوطه را فعال و بر روی مرحله بعد کلیک کنید. این تعهدنامه جایگزین فرم دال شده است.
- در صفحه درخواست، اطلاعات پایه را بررسی کنید، توجه داشته باشید که از آنجایی که این اطلاعات هنگام ثبت نام در سامانه جامع تجارت ثبت شده است، در صورت نیاز به تغییر لازم است از بخش مدیریت حساب کاربری اطلاعات را ویرایش کنید.
- اطلاعات مربوط به مدرک تحصیلی، پروانه بهره برداری و سابقه فعالیت تجاری را تکمیل کرده و تصاویر مربوط را بارگذاری کنید.
- پس از ثبت اطلاعات و ارسال مدارک، برای ارجاع درخواست به کارشناسان روی ثبت درخواست کلیک کنید.
- در مرحله بعدی پس از ارسال اطلاعات، هزینه اخذ کارت بازرگانی با توجه به نوع فعالیت محاسبه خواهد شد که باید نسبت به پرداخت وجه اقدام کنید.
- در این مرحله پرونده توسط مدیر خدمات بازرگانی بررسی شده و در صورت درست بودن اطلاعات تایید می‌شود.
- در صورت کامل بودن مدارک و اطلاعات، پیامکی مبنی بر آماده بودن کارت ارسال خواهد شد.
مدارک لازم برای دریافت کارت بازرگانی حقیقی
- اصل اظهارنامه ثبت نام در دفاتر بازرگانی (این اظهارنامه بایستی به گواهی اداره ثبت شرکت‌ها رسیده باشد.)
- گواهی عدم سوءپیشینه (لازم به ذکر است از زمان صدور این گواهی‌نامه بیشتر از 6 ماه نباید نگذشته باشد.)
- فرم دال
- اصل کارت ملی
- عکس تمام رخ اسکن شده (پشت زمینه عکس باید سفید باشد)
- ارائه اصل مدرک تحصیلی معتبر (حداقل مدرک تحصیلی برای ثبت نام دیپلم متوسطه است، در صورت ارائه مدارک خارج از کشور این مدارک باید توسط اداره دانش آموختگان وزارت علوم مورد بررسی و پذیرش شده باشد)
- ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت دائم (ارائه این مدرک برای آقایان الزامی است)
- ارائه اصل گواهی بانک
- ارائه مدرک تولیدی معتبر از وزارتخانه‌های تولیدی (این مدرک در صورت فعالیت در حوزه تولیدی مورد نیاز است)
- در صورت تولیدی بودن، مدرک تولیدی معتبر از یکی برای واحدهای تولیدی
- کد اقتصادی (در صورتی که کد اقتصادی در مرحله ثبت نام باشد، لازم است تاییدیه پیش ثبت نام در سایتgov.ir ارائه گردد.)
مدارک لازم برای دریافت کارت بازرگانی حقوقی
کلیه اشخاص حقوقی برای دریافت این کارت بایستی علاوه بر ارائه مدارک لازم برای دریافت کارت بازرگانی حقیقی، مدارک زیر را داشته باشند:
- ارائه روزنامه رسمی تاسیس شرکت ( لازم به ذکر است که روزنامه رسمی به همراه کلیه تغییرات شرکت تا تاریخ ثبت نام بایستی ارائه گردد)
- ارائه یکی از مدارک مالکیت معتبر
نکته (1): برای دریافت کارت بازرگانی حقوقی لازم است کارت ملی مدیر عامل شرکت ارائه گردد.
نکته (2): شرکت‌های با مسئولیت محدود بایستی تقاضانامه ثبت شرکت‌های داخلی و شرکت نامه رسمی و شرکت‌های سهامی خاص و عام نیز بایستی اظهارنامه ثبت شرکت‌های سهامی خاص یا عام را که ممهور به مهر اداره ثبت شرکت‌ها می‌باشد ارائه دهند.
مدارک لازم برای دریافت کارت بازرگانی اشخاص غیرایرانی
اشخاص غیرایرانی متقاضی کارت بازرگانی علاوه بر مدارک فوق لازم است تاییدیه صلاحیت مدیران خارجی را از سفارتخانه متبوعشان ارائه نمایند. همچنین ملزم به ارائه اصل پروانه کار و اقامت هستند.
لازم به ذکر است که این افراد نیازی به ارائه کارت ملی، مدرک تحصیلی معتبر و فرم دال اتاق بازرگانی نمی‌باشند.
استعلام کارت بازرگانی با کد ملی
استعلام کارت بازرگانی از طریق پورتال خدمات الکترونیکی اتاق ایران به آدرس https://iccima.ir/ با استفاده از کدملی و شماره کارت امکان‌پذیر است.
برای استعلام کارت بازرگانی با کدملی تنها کافیست همانند تصویر مراحل زیر را انجام دهید:
- وارد سامانه یکپارچه کارت بازرگانی هوشمند شوید، برای ورود کلیک کنید.
- شماره کارت و شماره ملی دارنده کارت را وارد کنید.
- از قسمت نوع کارت، کارت بازرگانی را انتخاب کنید.
- بر روی دکمه «تایید» کلیک کنید.
مدت اعتبار کارت بازرگانی چقدر است؟
کارت بازرگانی چند سال اعتبار دارد؟ کارت‌های بازرگانی ابتدا به صورت یک‌ساله صادر می‌شوند و برای بار دوم اعتبار این کارت‌ها سه ساله بوده و برای بار سوم به صورت پنج ساله صادر می‌شوند.
اعتبار کارت‌های بازرگانی برای صادرکنندگان ممتاز و نمونه ملی، بر اساس اصطلاحات آئین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات، حداکثر تا پنج سال خواهد بود.
همچنین مدت اعتبار کارت بازرگانی برای آن دسته از واحدهای تولیدی که پروانه بهره‌برداری دارند به درخواست متقاصی حداکثر تا پنج سال تعیین می‌گردد.
تمدید کارت بازرگانی
چگونه کارت بازرگانی را تمدید کنیم؟ کارت بازرگانی برای مدت زمانی مشخصی اعتبار داشته و پس از اتمام مهلت اعتبار نیاز به تمدید دارد.
متقاضیان دریافت کارت بازرگانی برای تمدید این کارت باید شرایط زیر را داشته باشند:
- کلیه شرایط صدور کارت بازرگانی که در ابتدا متن به آن اشاره شد داشته باشند.
- تعهد ارزی سررسید شده صادرات و واردات نداشته باشند.
- متقاضیان حقیقی و حقوقی دارای کارگاه، بدهی حق بیمه نداشته باشند.
به طور کلی درخواست تمدید کارت بازرگانی از طریق سامانه جامع تجارت صورت می‌گیرد. برای این کار کافیست مراحل زیر را انجام دهید:
- وارد حساب کاربری خود در سامانه اتاق بازرگانی شوید.
- در بخش منو خدمات، بر روی درخواست تمدید کلیک کنید.
- در این بخش اطلاعات مورد نیاز را تکمیل کرده و مدارک مورد نیاز برای تمدید کارت بازرگانی را ضمیمه کنید.
چه کسانی از دریافت کارت بازرگانی معاف هستند؟
همان طور که در ابتدای متن اشاره شد، کلیه افراد اعم از حقیقی و حقوقی برای آغاز فعالیت‌های تجاری ملزم به ارائه کارت بازرگانی هستند، اما طبق قانون گروهی از افراد و شرکت‌ها از ارائه این کارت معاف بوده و بدون نیاز به کارت بازرگانی می‌توانند به فعالیت تجاری بپردازند.
موارد معافیت از داشتن کارت بازرگانی عبارتند از:
شرکت‌های تعاونی مرزنشین از موارد معافیت از داشتن کارت بازرگانی هستند، این تعاونی‌ها میان افراد مرزنشین ایجاد شده و کالاهای مورد نیاز خانوارهای مرزنشین را وارد می‌نمایند.
ملوانان ایرانی از دیگر گروه افرادی هستند که بدون نیاز به اخذ کارت بازرگانی می توانند در امور واردات و صادرات فعالیت نمایند.
گروه سوم پیله وران هستند. پیله‌وران افرادی هستند که در شهرهای مرزی سکونت داشته و در صورت کسب اجازه از ادارات بازرگانی می‌توانند بدون نیاز به کارت بازرگانی از کشورهای همسایه واردات کالا و خدمات داشته باشند.
گروه چهارم و آخر، کارگران ایرانی شاغل در خارج از کشور هستند، این افراد در صورت ارائه کارنامه شغلی از وزارت کار می‌توانند بدون نیاز به کارت بازرگانی طبق فهرست مربوط و در حد تعیین شده واردات داشته باشند.
ابطال کارت بازرگانی
ابطال کارت بازرگانی می‌تواند به دو صورت اختیاری یا اجباری صورت گیرد.
در شرایطی ممکن است دارنده کارت بازرگانی از داشتن این کارت منصرف شده و تقاضای ابطال آن را داشته باشد. در چنین شرایطی لازم است دارنده کارت با همراه داشتن مدارک به اتاق بازرگانی یا اتاق تعاون مراجعه نماید.
همچنین در صورتی که دارنده کارت بعد از صدور کارت شرایط دریافت کارت بازرگانی را نداشته باشد و یا مرتکب قاچاق شده باشد، کارت بازرگانی باطل خواهد شد.
کارت بازرگانی اجاره‌ای چیست؟
با وجود اینترنتی شدن مراحل دریافت کارت بازرگانی در سال‌های اخیر، باز هم عده‌ای از افراد برای فرار از پرداخت مالیات واردات و صادرات همچنین پرداخت حقوق و عوارض گمرکی با پرداخت مبلغی اقدام به اجاره کارت بازرگانی کرده و از این طریق امور واردات و صادرات را انجام می‌دهند.
در واقع کارت بازرگانی اجاره‌ای، متعلق به شخص واردکننده یا صادرکننده نبوده و به فرد دیگر تعلق دارد.
مطابق قوانین و مقررات فعلی، اجاره کارت بازرگانی جرم محسوب شده و جرائمی از قبیل ابطال کارت بازرگانی، جریمه نقدی و مجازات تعزیری برای مرتکب جرم در نظر گرفته می‌شود.
صدور کارت بازرگانی چند روز طول می کشد؟
پروسه صدور کارت بازرگانی کمی زمانبر بوده و دریافت این کارت به زمان حدودی 30 تا 40 روز کاری نیاز خواهد داشت.
برای آن که مدت زمان صدور کارت بازرگانی خیلی زمانبر نشود، توصیه می‌کنیم اطلاعات و مدارک لازم را به درستی ارائه کنید و با دقت مراحل صدور کارت را سپری نمایید.
لازم به ذکر است که مدت زمان تمدید کارت بازرگانی نسبت به زمان صدور اولین کارت بازرگانی کوتاه‌تر خواهد بود.
سوالات متداول
با کارت بازرگانی چکار می‌توان کرد؟
برخی از کاربردهای کارت بازرگانی عبارتند از: واردات و صادرات به صورت تجاری، عضویت در اتاق بازرگانی، ثبت برند تجاری، دریافت ویزای تجاری، ترخیص کالا از گمرک و غیره
کارت بازرگانی از کجا بگیریم؟
شعب اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی و اتاق تعاون وظیفه صدور کارت بازرگانی را برعهده دارند.
آیا برای صادرات کارت بازرگانی لازم است؟
در صورتی که اشخاص حقیقی یا حقوقی بخواهند به صورت مستقیم خودشان مراحل صادرات کالا را انجام دهند، داشتن کارت بازرگانی الزامی است.
