صادرات میوه و محصولات غذایی به دبی، عراق، عمان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس همچنین ترکیه یک فرصت عالی برای تجارت است و در حال حاضر تجار و بازرگانان ایرانی از طریق صادرات این محصولات به سودهای بسیار بالایی دست پیدا می‌کنند. این کشورها بنا به دلایل گوناگون از قبیل شرایط آب‌وهوایی نامناسب، خاک غیر حاصلخیز، گرما و غیره توانایی تولید محصولات کشاورزی و غذایی ندارند و این موضوع باعث شده تا بخش گسترده‌ای از مواد غذایی موردنیاز خود را از دیگر کشورها وارد کنند.
پس اگر قصد به دنبال یک فرصت سودآور برای صادرات هستید باید بگوییم که صادرات محصولات غذایی و میوه به کشورهای خلیج فارس یکی از بهترین گزینه‌ها برای انتخاب است.
در ادامه مطلب با مراحل و قوانین صادرات این محصولات سودآور را برایتان توضیح داده‌ایم، تا پایان مطلب با پی اس پی اکسپرس همراه باشید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
میزان رشد اقتصاد ایران در صادرات میوه و محصولات غذایی به حوزه خلیج فارس
بیایید پیش از بررسی مراحل صادرات نگاهی به آمار صادرات محصولات کشاورزی و غذایی بیندازیم و روند رشد یا نزول صادرات این گروه از محصولات را مورد بررسی قرار دهیم.
آمار صادرات محصولات کشاورزی نشان می‌دهد که در ۹ماهه نخست سال 1402 بیش از ۶ میلیون تن محصولات کشاورزی (شیلاتی، دامی، زراعی، باغی و غذایی) به ارزش چهار میلیارد و ۳۱۲ میلیون و ۹۴۸ هزار دلار به ۱۳۰ کشور صادر شده است که در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته از نظر وزنی و ارزشی به‌ترتیب رشدی 7.2 و 22 درصدی داشته است.
در میان مقاصد صادراتی عراق با خرید یک میلیارد و ۴۰۵ میلیون دلار و امارات با ۵۳۱ میلیون دلار اصلی‌ترین مقاصد صادراتی بودند. روسیه، پاکستان، افغانستان، چین، هند، ترکیه، ترکمنستان، آذربایجان، آلمان، قطر، قزاقستان، عمان، ازبکستان، کویت، اسپانیا، قرقیزستان، ارمنستان و سوری نیز مقاصد دوم تا بیستم صادراتی از ابتدای سال تا پایان آذرماه 1402 بود.
مراحل صادرات میوه و محصولات غذایی
سود بالای تجارت میوه و محصولات غذایی باعث شده تا تجار و بازرگانان بسیاری به فکر صادرات این محصولات بیفتند. اما چگونه صادرات میوه و محصولات غذایی را شروع کنیم؟ اگر شما هم به فکر صادرات این محصولات به دبی، عراق، عمان و ترکیه هستید و این سوال ذهنتان را درگیر کرده است باید بگوییم که صادرات این گروه از محصولات مانند هر کالای دیگری اصول و قوانین مخصوص به خود را دارد؛ پس برای تجربه تجارتی موفق و بی‌خطر باید با این اصول آشنا باشید.
در ادامه به‌صورت مختصر با مراحل صادرات این گروه از محصولات آشنا می‌شویم؛ اما اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید حتما سری به صفحه صادرات کالا بزنید.
به‌طورکلی شما به عنوان یک صادرکننده میوه و محصولات غذایی باید:
قوانین و مقررات صادرات و واردات را بررسی کنید. در اولین مرحله باید به بررسی قوانین و مقررات و مجوزهای موردنیاز برای صادرات میوه و محصولات غذایی بپردازید. دقت داشته باشید که قوانین صادرات این گروه از محصولات ممکن است در طول سال و باتوجهبه وضعیت کشور با تغییراتی همراه باشد؛ مثلا تعرفه گمرکی صادرات افزایش یا کاهش یابد. برای جلوگیری از بروز مشکل حتما پیش از صادرات درباره آخرین قوانین گمرکی در کشورهای امارات، عراق، عمان و ترکیه اطلاعات کسب کنید.
استراتژی و هدف خود را از صادرات این گروه از محصولات مشخص کنید. اینکه می‌خواهید خودتان تولیدکننده میوه و محصولات غذایی باشید یا به‌عنوان واسطه می‌خواهید از تولیدکنندگان محصولات موردنیازتان را خریداری، بسته‌بندی و صادر کنید؟ می‌خواهید تنها در زمینه صادرات میوه فعالیت داشته باشید یا محصولات غذایی و یا هر دو گروه و غیره.
بازارهای کشورهای هدف را بررسی کنید. در سومین گام نوبت آن است که کشور هدف صادراتی را انتخاب کنید و پس از آن بادقت بازار کشور انتخاب شده را از نظر فرهنگ، ساختار بازار و نیازها همچنین عملکرد رقبا ارزیابی کنید. انجام صحیح این مرحله نقش ویژه و مؤثری بر عملکرد صادرات شما دارد؛ هر چقدر انجام این مرحله با صبر و دقت بالاتری صورت گیرد قطعا در مسیر صادرات با چالش‌های کمتری روبه‌رو خواهید شد.
عراق، عمان و دبی به دلیل شرایط نامناسب آب‌وهوایی متأسفانه زمین‌های کشاورزی حاصلخیز برای کشاورزی و پرورش محصولات ندارند و این موضوع فرصت خوبی پیش روی تجار و بازرگانان ایرانی برای صادرات این گروه از محصولات قرار داده است.
بهترین میوه و محصولات غذایی برای صادرات را مشخص کنید. پس از شناسایی بازار نوبت آن است که بهترین کالای صادراتی را انتخاب کنید. برای انتخاب کالای صادراتی بهتر است به آمار صادرات چند سال اخیر ایران همچنین آمار واردات در کشورهای موردنظر نگاهی بیندازید.
آمار صادرات میوه و محصولات کشاورزی در سال 2022 نشان می‌دهد که انجیر، پسته، خرما، هندوانه، بادمجان، کشمش، کیوی، کلم، هویج، فلفل و کدو به‌ترتیب یازده محصول کشاورزی برتر صادراتی ایران به جهان است.
برای دریافت کارت بازرگانی اقدام کنید. اگر برای اولین‌بار است که می‌خواهید صادرات داشته باشید باید برای دریافت کارت بازرگانی اقدام کنید. البته شرکت‌هایی مانند پی اس پی اکسپرس هستند که خدمات صادرات بدون کارت بازرگانی را ارائه می‌دهند که می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید و خود را درگیر مراحل گرفتن کارت بازرگانی نکنید. اگر می‌خواهید خودتان مراحل صادرات را انجام دهید باید دریافت کارت بازرگانی ضروری است.
مشتریان خارجی را شناسایی کنید. در این مرحله باید برای فروش محصولات در کشورهای خارجی مشتری جذب کنید. روش‌های گوناگونی وجود دارد که از طریق آن می‌توانید مشتری خارجی جذب کنید. در مقاله از کجا مشتری خارجی پیدا کنم به طور کامل به معرفی این روش‌ها پرداخته‌ایم.
پیش‌فاکتور ارسال کنید. بعد از شناسایی مشتری خارجی نوبت آن است که به‌عنوان صادرکننده برای ارائه اطلاعات محصول و قیمت پیش‌فاکتور ارسال کنید.
قرارداد صادراتی را منعقد کنید. پس از ارائه پیش‌فاکتور نوبت آن است که قرارداد صادراتی میان خود و فروشنده منعقد کنید. دقت داشته باشید که در متن قرارداد درباره نحوه حملونقل و شرایط انتقال پول نیز صحبت کنید.
مجوزهای لازم را دریافت کنید و متناسب با استانداردهای کشور موردنظر محصولات را بسته‌بندی کنید. در نظر داشته باشید که استانداردهای بسته‌بندی در هر کشور ممکن است متفاوت باشد.
امور گمرکی را انجام دهید. این مرحله شامل مواردی از قبیل: تعیین ارزش گمرکی کالا، اظهار کالا به گمرک، پرداخت هزینه‌های گمرکی، ارائه گواهی و مجوز، ارائه مدارک صادرات و غیره می‌شود.
مراحل حمل را به یک شرکت حملونقل معتبر بسپارید. در آخرین مرحله نوبت آن است که برای حمل بار به دبی، ترکیه، عمان و عراق یک شرکت معتبر حملونقل بین‌المللی شناسایی و مراحل حمل بار را به آن بسپارید.
مدارک لازم جهت صادرات میوه و محصولات غذایی
به‌عنوان یک صادرکننده برای صادرات میوه و محصولات غذایی باید اسناد و مدارکی را تهیه و در هر کدام از مراحل صادرات ارائه دهید. دقت داشته باشید که مدارک موردنیاز جهت صادرات در هر کشور ممکن است تفاوت‌هایی با هم داشته باشد، برخی از مهم‌ترین مدارک برای صادرات میوه و انواع محصولات غذایی عبارت‌اند از:
- کارت بازرگانی
- فاکتور فروش
- گواهی مبدا
- گواهی بهداشت و قرنطینه
- گواهی استاندارد
- پکینگ لیست
- مجوز صادرات
- مجوز آزمایش سلامت محصولات
- لیست اظهار کالا
انواع میوه های صادراتی به کشورهای خلیج فارس و ترکیه
تا اینجای مطلب با مراحل و مدارک لازم برای صادرات محصولات غذایی و میوه به کشورهای خلیج فارس و ترکیه آشنا شدیم. اما شاید این سوال ذهنتان را درگیر کرده باشد که کدام دسته از میوه‌ها برای صادرات به این کشورها مناسب‌اند؟ برای بررسی این موضوع پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به آمار صادرات میوه بیندازید.
به طور مثال، نتایج آمار صادرات در ۱۰ماهه نخست سال 1402 نشان می‌دهد که پسته با ۴۷۸.۷ میلیون دلار، صادرات گوجه فرنگی با ۲۵۵.۴ میلیون دلار و سیب با ۲۴۸.۷ میلیون دلار سه محصول نخست صادراتی کشور در بین سایر میوه و محصولات کشاورزی است. همچنین خرما با 231 میلیون دلار، هندوانه با 150 میلیون دلار، مرکبات با 88 میلیون دلار، هلو با 62 میلیون دلار، آلو با 40.1 میلیون دلار، خربزه با 34 میلیون دلار، خیار با ۲۹ میلیون دلار، گیلاس با ۲۸ میلیون دلار و بادام با ۲۴ میلیون دلار به ترتیب در رتبه‌های چهارم تا دهم میوه صادراتی ایران در 10 ماهه امسال بودند.
اگر قصد صادرات میوه به عراق را دارید باید بدانید که سیب و هندوانه دو محصول پرسود برای صادرات به این کشور است.
انواع محصولات غذایی به کشورهای خلیج فارس و ترکیه
محصولات غذایی طیف گسترده‌ای دارند از خشکبار و غلات گرفته تا ادویه‌جات و انواع کنسرو و کمپوت همگی بخشی از محصولات غذایی را شامل می‌شوند.
برای صادرات محصولات غذایی به ترکیه، دبی، عراق، عمان و دیگر کشورهای خلیج فارس باید بادقت فرهنگ، سبک تغذیه و عادت‌های غذایی مردم این کشور را بررسی کنید؛ به طور مثال غذاهای دریایی جز فرهنگ غذایی مردم امارات است و مردم این کشور به سبزیجات، غلات، ماهی، گوشت مرغ و لبنیات علاقه زیادی دارند یا در مردم کشور عراق علاقه زیادی به غذاهای سنتی دارند و در پخت‌وپز غذاهای خود از انواع ادویه‌ها استفاده می‌کنند. ادویه‌هایی مانند زردچوبه، دارچین، هل، فلفل سیاه و دارچین در طعم‌دهی به غذاهای عراقی نقش مهمی دارند.
علاوه‌بر بررسی فرهنگ، سبک تغذیه و عادت‌های غذایی حتما آمار صادرات محصولات غذایی در چند سال اخیر را مورد بررسی قرار دهید.
به طور مثال، نتایج آمار صادرات در ۱۰ماهه نخست سال 1402 نشان می‌دهد که لبنیات با ۵۶۱.۴ میلیون دلار نخستین محصول صادراتی غذایی در 10 ماهه نخست امسال بودند. محصولات شیلاتی با ۲۴۴.۹ میلیون دلار، زعفران با ۱۷۲ میلیون دلار، کشمش با ۱۵۳.۶ میلیون دلار، تخم مرغ با ۱۴۱ میلیون دلار، رب گوجه با ۱۱۶ میلیون دلار، پیاز تازه با ۱۰۶ میلیون دلار، شیرینی بدون کاکائو با ۸۱ میلیون دلار، نان صنعتی با ۶۹ میلیون دلار، فلفل با ۶۵ میلیون دلار، خمیرهای غذایی با ۶۱ میلیون دلار، آب میوه با ۶۰ میلیون دلار، حبوبات با ۵۸ میلیون دلار، قند و شکر با ۵۰ میلیون دلار، بستنی با ۴۲ میلیون دلار، کاهو با ۴۰.۳ میلیون دلار، سیر با ۳۷ میلیون دلار، شکلات با کاکائو با ۳۳ میلیون دلار، انواع روغن گیاهی و خوراکی با ۲۹ میلیون دلار، مخمرهای زنده با ۲۷.۸ میلیون دلار، گل کلم با ۲۴ میلیون دلار، کلم با ۲۳ میلیون دلار، مربا و ژله با ۲۲ میلیون دلار و فرآورده‌های هموژنیزه میوه‌ها با ۲۱ میلیون دلار به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی صادرات محصولات غذایی ایران در این بازه زمانی بودند.
صادرات میوه خشک به دبی
دبی به دلیل شرایط آب‌وهوایی نامساعد امکان تولید محصولات غذایی و میوه را نداشته و همین موضوع باعث شده تا برای تامین محصولات غذایی و انواع میوه چه به‌صورت تازه و چه به‌صورت خشک به سایر کشورها وابسته باشد. از طرفی میوه خشک متناسب با ذائقه مردم این شهر بوده و به دلیل طعم خاصی که دارد طرفداران بسیار زیادی داشته و بسیار پرطرفدار است.
علاوه‌براین، صنعت میوه خشک در ایران تنوع بسیار زیادی داشته و انواع گوناگونی از خشکبار از قبیل پسته، بادام، گردو، خرما، آلو، زرشک، انار و سایر میوه‌ها تولید می‌شود. این تنوع در محصولات امکان ارائه محصولات متنوع و جذاب به بازار دبی را فراهم می‌کند. همه این موارد صادرات میوه خشک به دبی را به یکی از بهترین کالاهای صادراتی به امارات تبدیل کرده است.
مجوزهای لازم جهت صادرات میوه و محصولات غذایی
صادرات میوه و محصولات غذایی از ایران به دیگر کشورها نیازمند دریافت و ارائه مجوزهایی است. دقت داشته باشید که مجوزهای موردنیاز برای صادرات این گروه از محصولات بسته به کشور مقصد و قوانین و مقررات مربوطه می‌تواند متفاوت باشند. در ادامه، لیستی از مجوزهایی که معمولاً برای صادرات میوه موردنیاز است، آورده شده است:
گواهی بهداشت: این گواهی توسط کشور تولیدکننده میوه و محصولات غذایی صادر شده و سلامت محصولات صادراتی را مورد تأیید قرار می‌دهد.
مجوز سازمان غذا و دارو: برای صادرات محصولات غذایی، باید از سازمان غذا و دارو مجوز دریافت کنید.
گواهی‌نامه‌های استاندارد: برخی از کشورها ممکن است به گواهی‌های استاندارد خاصی برای صادرات میوه و محصولات غذایی داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، گواهی امنیت غذا از گواهی‌های موردنیاز برای صادرات میوه خشک است یا در برخی از کشورها صادرات محصولات غذایی مستلزم ارائه استاندارد HACCP است یا برای ارسال میوه به کشور عراق باید مجوزهای تأییدیه coc بازرسی دو شرکت SGS و BV را داشته باشید.
گواهی حفاظت از محیط‌زیست و محصولات ارگانیک: برخی از کشورها برای صادرات محصولات ارگانیک و حفاظت از محیط‌زیست، نیاز به ارائه این گواهی دارند.
استانداردهای بسته‌بندی و برچسب‌گذاری: بسته‌بندی محصولات غذایی و میوه در هر کشور استانداردهای متفاوتی دارد؛ به طور مثال در بسیاری از کشورها بسته‌بندی محصولات غذایی باید استاندارد EN 15593 را داشته باشد. همچنین در برخی از کشورها علاوه‌براین استاندارد بسته‌بندی محصولات باید استانداردهای ISO 9001 و ISO 9001 را داشته باشند. این استانداردها به ترتیب به بررسی کیفیت محصولات و ایمنی مواد غذایی را مدیریت می‌کنند.
تعرفه گمرکی برای صادرات میوه و محصولات غذایی
تعرفه گمرکی یا عوارض صادراتی یکی از ابزارهای اصلی دولت برای پیشبرد اهداف اقتصادی است. بر اساس قوانین صادرات، کلیه صادرکنندگان برای صادرات میوه و محصولات باید مبلغی را به‌عنوان عوارض صادراتی پرداخت نمایند، این هزینه یکی از مهم‌ترین هزینه‌های صادرات است و در بسیاری از مواقع بیشترین هزینه را به خود اختصاص می‌دهد.
دقت داشته باشید که تعرفه گمرکی صادرات میوه و محصولات غذایی برای تمامی محصولات یکسان نبوده و در طول زمان و متناسب با سیاست‌های کشور تغییر خواهد کرد؛ به طور مثال ممکن است دولت برای جلوگیری از صادرات بی‌رویه میوه و محصولات غذایی و افزایش قیمت این گروه از محصولات در داخل کشور، میزان تعرفه صادراتی این محصولات را افزایش دهد؛ بنابراین بسیار مهم است که پیش از صادرات هر نوع میوه و محصولات غذایی درباره آخرین تغییرات در تعرفه و عوارض گمرکی اطلاعات کسب کنید.
مسیرهای حمل و نقل جهت صادرات میوه و محصولات غذایی
انتخاب مسیر حملونقل برای صادرات محصولات غذایی بسته به نوع محصول، مقصد صادرات، مدت‌زمان حملونقل و شرایط دیگر متغیر است. به‌طورکلی برای ارسال میوه و محصولات غذایی به دیگر کشورها سه روش حمل دریایی، هوایی و زمینی پیش روی شماست که در ادامه با این روش‌ها و مزایا و معایب هر کدام آشنا می‌شویم:
حملونقل هوایی: حملونقل هوایی برای ارسال آن دسته از میوه و محصولات غذایی مناسب است که نیاز به سریع‌ترین زمان تحویل دارند. این روش بسیار سریع و امن است؛ اگر حفظ کیفیت محصولات برایتان مهم است و می‌خواهید در کمترین زمان ممکن بارتان را به مقصد برسانید یا قصدارسال سمپل و خرده بار به این کشورها دارید، حمل هوایی بهترین انتخاب است. بااین‌حال، هزینه حملونقل هوایی معمولاً بیشتر از سایر روش‌های حمل است.
حملونقل دریایی: این روش حمل برای ارسال بارهای بزرگ و حجیم مناسب است. این روش به طور عمومی برای صادرات میوه و محصولات غذایی در تناژهای بالا مناسب است. البته دقت داشته باشید که برای حمل بار به این روش باید از کانتینرهای تهویه دار، عایقدار یا یخچال‌دار استفاده کنید. هزینه حمل و نقل دریایی معمولاً کمتر از حملونقل هوایی است. بااین‌حال، زمان حملونقل دریایی ممکن است طولانی باشد و به مدیریت دقیق دما و شرایط برای حفظ کیفیت محصولات نیاز داشته باشد. اگر می‌خواهید حمل بار به عمان یا دبی داشته باشید این روش حمل باتوجهبه دسترسی این نقاط به آب بهترین انتخاب است.
حملونقل زمینی: در این روش حمل برای ارسال کالا از کامیون‌ها، قطارها و وسایل حملونقل خودرویی استفاده می‌شود. این روش برای حملونقل محصولات در کشورهای هم‌جوار مناسب است. در نظر داشته باشید که حملونقل زمینی اغلب سریع‌تر از حملونقل دریایی است. مثلا اگر بخواهید صادرات به ترکیه داشته باشید این روش حمل باتوجهبه داشتن مرز خاکی مشترک با این کشور انتخاب مناسبی است.
حملونقل ریلی نیز برای حملونقل مواد غذایی به کشورهایی که مجهز به شبکه حملونقل راه‌آهن هستند، مناسب است. این روش به طور عمومی ارزان‌تر از حملونقل هوایی و سریع‌تر از حملونقل دریایی است.
درهرصورت، برای انتخاب بهترین روش حملونقل برای صادرات میوه و محصولات غذایی، بهتر است موارد زیر را در نظر بگیرید:
- نوع محصول: بررسی ویژگی‌های محصول مانند حساسیت به دما، تاریخ انقضا و شرایط نگهداری کمک می‌کند تا روش حملونقل مناسب را انتخاب کنید.
- مقصد صادرات: این موضوع ازآن‌جهت حائز اهمیت است که بتوانید باتوجهبه زیرساخت‌ها حملونقل همچنین دسترسی به مسیرهای حمل بار بهترین روش را انتخاب کنید.
- زمان تحویل: درصورتی‌که زمان تحویل محصول مهم است، روش‌های سریع‌تر مانند حملونقل هوایی بهترین گزینه برای انتخاب است.
- هزینه: موضوع مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشید بودجه شما برای حمل بار است. اگر نسبت به هزینه حساس نیستید روش هوایی و اگر هزینه حمل برایتان مهم است و می‌خواهید به مقرونبهصرفهترین روش حمل بار داشته باشید حمل دریایی و زمینی بهترین انتخاب است.
کانتینرهای مخصوص حمل برای صادرات میوه و محصولات غذایی چیست؟
همان‌طور که می‌دانید میوه و محصولات غذایی برای ارسال به دیگر کشورها به شرایط دمایی خاصی نیاز دارند؛ ازاین‌رو ارسال آن‌ها باید توسط کانتینرهای مخصوصی صورت گیرد. به‌طورکلی کانتینرهای زیر از بهترین انواع کانتینر برای ارسال مواد خوراکی و غذایی است:
- کانتینر یخچالی (Reefer Container)
- کانتینر عایقدار (Insulate Container)
- کانتینر تهویه دار (Ventilated Container)
پس اگر سلامت مواد غذایی برایتان مهم است و می‌خواهید با خیالی آسوده میوه و محصولات غذایی را به دیگر کشورها ارسال کنید بهتر است برای ارسال بار از این کانتینرهای استفاده کنید. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره کانتینرهای باربری و انواع آن به دست آورید حتما مقاله «انواع کانتینر باربری» را بخوانید.
کلام آخر
صادرات میوه و محصولات غذایی به کشورهای خلیج فارس و ترکیه، یک فرصت بی‌نظیر برای تجارت و رشد اقتصادی است که با یک برنامه‌ریزی دقیق، درک قوانین و مقررات گمرکی و همچنین ایجاد روابط تجاری مطمئن و قابل‌اعتماد با شرکای تجاری در این کشورها می‌توان به موفقیت در این بازارها دست‌یافت.
در این مقاله تلاش کردیم موضوع صادرات این محصولات را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار دهیم و اطلاعات کاملی درباره مراحل، شرایط، قوانین، مسیرهای حملونقل و غیره در اختیارتان قرار دادیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید باشد و پاسخگوی سوالات شما در این زمینه باشد. بااین‌حال اگر سوالی در این زمینه دارید یا در حوزه فعالیت می‌کنید و تجربه‌ای دارید خوشحال می‌شویم از طریق بخش نظرات سوالات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید یا با شماره 02142281 تماس بگیرید.
لازم به ذکر است که شرکت پی اس پی اکسپرس، هیچ‌گونه خدماتی جهت صادرات میوه و محصولات غذایی انجام نمی‌دهد.
سوالات متداول
هزینه صادرات میوه و محصولات غذایی چقدر است؟
هزینه سفر، هزینه مشتری‌یابی، هزینه بازاریابی، هزینه خرید کالا، هزینه‌های گمرکی برخی از مهم‌ترین هزینه‌هایی است که برای صادرات این محصولات باید پرداخت کنید.
بهترین روش برای ارسال میوه و محصولات غذایی کدام است؟
اگر زمان ارسال برایتان مهم است حمل هوایی و اگر حساسیتی به زمان ندارید و می‌خواهید با کمترین هزینه ارسال بار داشته باشید حمل دریایی و زمینی بهترین انتخاب برای ارسال این محصولات است.
