ترانزیت یکی از مهمترین اصطلاحات حمل‌ونقل بین‌المللی و داخلی است؛ حتی افرادی که با امور گمرکی آشنا نیستند هم‌بارها این کلمه را شنیده‌اند. بسیاری از افراد Transit را معادل واردات و صادرات می‌دانند، درصورتی‌که این تصور کاملاً اشتباه بوده و مفهوم ترانزیت کاملاً متفاوت از واردات و صادرات است.
در این مطلب قصد داریم به مفهوم صحیح و حقوقی ترانزیت بپردازیم و با قوانین Transit آشنا شویم، با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
ترانزیت یعنی چه؟
ترانزیت (Transit) که واژه‌ای لاتین است در لغت به معنای جابه‌جایی، عبور و انتقال اشیا است. برخلاف تصور بسیاری از افراد Transit با صادرات و واردات متفاوت است. در بحث Transit برای ارسال کالا از کشور A به کشور B لازم است در طول مسیر رسیدن به مقصد از برخی کشورها به طور مثال کشور C ترانزیت شود.
همچنین، ترانزیت در برخی کشورها منبعی مناسب برای کسب درآمد محسوب می‌شود. اقتصاد در برخی مناطق کاملاً به Transit وابسته است. ضمناً، امارات و سنگاپور دو نمونه از این کشورها محسوب می‌شوند.
ایران نیز در سال‌های اخیر، در این حیطه پیشرفت چشمگیری داشته است. جاده تاریخی و بسیار معروف ابریشم که از ایران نیز عبور کرده، نمونه‌ای مشهور از Transit درگذشته است.
انواع روش های ترانزیت
بعد از آشنایی با مفهوم Transit، حالا وقت آن است که انواع مختلف آن را بشناسیم. ترانزیت در انواع مختلفی انجام می‌شود و میتوان آن را از دو جنبه مهم مورد بررسی قرارداد.
- قلمرو یا مرز گمرکی
- شیوه حمل بار
ترانزیت قلمرو یا مرز گمرکی به دو صورت داخلی و خارجی قابل‌انجام است.
داخلی: ترانزیت داخلی یا پاساوان به معنای این است اگر کالایی وارد یک کشور شد؛ اما به بنا به هر دلیلی امکان ترخیص و ورود آن به بازار وجود نداشت از روش Transit داخلی استفاده می‌شود. همچنین، طبق ماده ۶۰ قانون گمرکی کشور بار باید به گمرک کشور دیگری منتقل شود و ترخیص کالا در آن منطقه انجام شود.
به طور مثال وارد‌کننده باری را از جنوب وارد کشور می‌کند؛ اما امکان ترخیص کالا از گمرک در جنوب وجود ندارد و به درخواست صاحب بار یا تشخیص گمرک، بار از گمرک به گمرک دیگری در کشور منتقل می‌شود.
رایج‌ترین نوع حمل‌ونقل در ایران، روش زمینی است که با استفاده از ماشین‌های زیر انجام می‌شود:
1- Transit چادری
2- تریلی کمپرسی
3- انواع کامیونهای مختلف
هزینه ترانزیت داخلی
درخواست Transit داخلی اگر به درخواست مالک بار باشد، طبق قوانین خسارات احتمالی و حق بیمه وارده به کالا، برعهده خود او خواهد بود. در غیر این صورت، اگر به صلاح دید گمرک صورت گیرد، پرداخت تمام هزینه‌ها بر عهده این سازمان خواهد بود.
عوامل مؤثر در هزینه ترانزیت داخلی
- نوع کالا
- ارزش کالا
- نوع ترانزیت داخلی
- مسیر Transit
- میزان فاصله مبدأ تا مقصد
ترانزیت خارجی یا ترانزیت بین المللی
این نوع Transit، به معنای عبور بار (کالا) از یک نقطه مرزی و خروج آن از کشور است که خود به دو دسته تقسیم می‌شود.
در دسته اول جابه‌جایی از مبدأ گمرک کشوری به مقصد گمرک کشوری دیگر صورت می‌گیرد. در دسته دوم این جابه‌جایی میان 3 کشور یا بیشتر صورت می‌گیرد.
ترانزیت بین المللی چیست؟
ترانزیت بین‌المللی همان Transit خارجی است که برای جابه‌جایی کالا میان دو یا چند کشور مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین، در Transit بین‌المللی کالاهایی که از کشور خارج می‌شوند به دلایل واردات معاف از پرداخت حقوق گمرکی، عوارض و سود بازرگانی هستند. بااین‌حال، هزینه‌های گمرکی باید پرداخت شوند، مگر اینکه در قراردادهای ترانزیتی که با کشورهای دیگر بسته می‌شود وضعیت هزینه‌ها به شکل دیگری مشخص شده باشد.
به طور مثال برای حمل بار از چین به ایران لازم است از دبی نیز عبور کند.
انواع ترانزیت از لحاظ شیوه حمل بار
Transit می‌تواند به‌صورت زمینی، دریایی، ریلی و هوایی انجام شود. ممکن است شیوه آن، به‌صورت ترکیبی از وسایل حمل‌ونقل نیز باشد. (مثلاً از یک نقطه به‌صورت ریلی و در ادامه به‌صورت هوایی).
ترانزیت زمینی: حمل‌ونقل کالا با استفاده از خطوط جاده‌ای را Transit زمینی می‌گویند. این روش، بسیار مقرون‌به‌صرفه و پرکاربرد است و در جابه‌جایی کالا بین کشورهای نزدیک استفاده می‌شود.همچنین، به طور متوسط سالانه بیش از 600 میلیون تن کالا از طریق جاده Transit حمل می‌شوند. Transit جاده‌ای برای حمل‌ونقل کالاهایی که نیاز به شرایط خاص برای نگهداری ندارند از بهترین روش‌ها محسوب می‌شود.
ترانزیت دریایی: قدیمی‌ترین نوع ترانزیت در جهان، روش دریایی است. از وسایل حمل‌ونقل این شیوه میتوان به کشتی، لنج و قایق اشاره کرد که مناسب کشورهایی است که دسترسی به دریای آزاد (مرز آبی گسترده) را دارند. همچنین، این روش علاوه بر اینکه بسیار مقرون‌به‌صرفه است، در جابه‌جایی فرآورده‌های نفتی نیز بسیار اهمیت دارد. گفتنی است، Transit دریایی یکی از بهترین روش‌ها برای جابه‌جایی کالاهای حجیم و عظیم‌الجثه به شمار می‌آید.
ترانزیت ریلی: به حمل کالا و محموله با قطارهای باری، Transit ریلی می‌گویند. استفاده از Transit ریلی به زیرساخت‌های خاصی در کشورها نیاز دارد به همین دلیل امکان استفاده این روش در همة نقاط کشور وجود ندارد، زیرا تنها در مناطقی کاربرد دارد که دارای خط‌آهن است.
ترانزیت هوایی: سریع‌ترین و پرکاربردترین شیوه Transit هوایی است. قطعات و لوازم‌یدکی خودرو و ماشین‌آلات، سمپل یا نمونه کالا، کالاهای پزشکی، دارویی، خواربار و کشاورزی با این روش جابه‌جا می‌شوند. همچنین، در حمل محموله‌هایی که از نظر حجم کوچک هستند (خرده بار) نیز پرکاربرد است.
مزایای ترانزیت هوایی
سرعت: یکی از مهمترین عواملی که این شیوه حمل‌ونقل را از روش‌های دیگر متمایز کرده سرعت آن است. در روش هوایی، از هواپیما استفاده می‌شود که سرعت آن نسبت به کشتی، اتومبیل و قطار بیشتر است.
توانایی ارسال به کشورهای دیگر: در این روش، برخلاف روش‌های دیگر امکان ارسال محموله به کشورهای بسیار دور نیز وجود دارد. شرکت‌هایی که ارائه‌دهنده حمل و نقل هوایی هستند، فرایندهای اداری ارسال کالا را نیز، به‌خوبی انجام می‌د‌هند.
ایمنی: مسیر و مرزهای هوایی امن، خطر آسیب به محصول و کالاها را حین پرواز کاهش داده است. به همین دلیل، حمل‌ونقل هوایی روشی با امنیت بالا برای ارسال کالا به‌حساب می‌آید.
مناسب برای حمل کالاهای سبک باارزش بالا: در Transit هوایی به دلیل انجام‌شدن سریع مراحل حمل از تأخیر در ترخیص کالا از گمرک جلوگیری می‌شود. این روش، مناسب‌ترین وسیله برای حمل کالاهای فاسدشدنی (که نیاز به تحویل سریع دارند) و کالاهای سبک باارزش بالا (مانند الماس، شمش و…) است.
با وجود مزایای پست هوایی که به آن‌ها اشاره شد، معایبی نیز دارد که میتوان به محدودیت مسیرهای ارسال بار اشاره کرد. در این حالت، بخشی از مسیر به‌صورت زمینی طی می‌شود که سرعت تحویل کاهش می‌یابد.
عبور ترانزیت چیست؟
یکی از مهمترین مفاهیمی که در کنوانسیون ملل متحد وجود دارد عبور ترانزیت نام دارد. این مفهوم درمورد حقوق دریاها است و این اجازه را به کشتی‌ها و هواپیماها می‌دهد تا به هدف ترانزیتی حق آزادی ناوبری یا حق عبور از یک منطقه را داشته باشند. درواقع اگر حمل‌ونقل به‌صورت مستمر و با سرعت بالا باشد، می‌تواند از تنگه آب‌های آزاد یا یک منطقه انحصاری اقتصادی عبور کند.
کلام آخر
در این مطلب با ترانزیت کالا و روش‌های آن آشنا شدیم. Transit کالا چه از نوع داخلی باشد و چه به‌صورت بین‌المللی و خارجی، امری تخصصی بوده و به دانش و مهارت بالایی نیاز دارد. سپردن مراحل Transit و حمل‌ونقل بین‌المللی به شرکت‌های فعال در این حوزه به شما کمک می‌کند تا مراحل ترانزیت و ترخیص کالا از گمرک به شیوه صحیح انجام شود.
شرکت پست بین‌المللی پی اس پی اکسپرس یکی از بهترین شرکت‌ها در زمینه حمل و نقل بین المللی است که با داشتن کادری متخصص و همچنین نمایندگی در کشورهای چین، ترکیه، امارات و سوریه آماده خدمت رسانی به شما عزیزان در زمینه حمل و نقل بین المللی هوایی، ترخیص کالا از گمرک، واردات و صادرات، ارسال مدارک به خارج از کشور، پرداخت حواله ارزی، انبارداری و غیره می‌باشد.
در صورتی که قصد حمل و نقل بین المللی به دیگر کشورها را دارید و سرعت و کیفیت خدمات برایتان مهم است می‌توانید با خیالی آسوده مراحل خمل و ترخیص را به کارشناسان ما بسپارید.
ترخیص یک روزه از گمرک فرودگاه امام خمینی، تحویل Door to Door، پشتیبانی تخصصی، سرویس پس کرایه، رهگیری پست بین المللی و غیره برخی از مزایای استفاده از خدمات پی اس پی اکسپرس می‌باشد.
شما می‌توانید جهت هر گونه مشاوره در زمینه حمل و نقل بین المللی و ترخیص کالا از گمرک همچنین ثبت سفارش از طریق راه‌های ارتباطی زیر با کارشناسان ارتباط برقرار نمایید.
1- اپلیکیشن پست بین المللیPSP
2- وب سایت
3- تماس تلفنی با شماره ۴۲۲۸۱ـ ۰۲۱
4- تماس تلفنی با واتساپ به شماره ۰۹۱۰۸۱۶۸۷۶۹
