کشور عزیزمان ایران به دلیل بهره‌مندی از منابع فراوان آب شیرین، یکی از بهترین منابع تامین شیلات در سراسر دنیا به شمار می‌آید. همین موضوع صادرات شیلات را به یکی از پرسودترین گزینه‌های صادرات تبدیل کرده است. اما برای صادرات محصولات شیلاتی همانند هر کالای دیگری باید مراحلی سپری شود و مدارک و مجوزهایی ارائه گردد. به همین خاطر در این مقاله قصد داریم اطلاعات کاملی در رابطه چگونگی صادرات محصولات شیلاتی، روش‌های پیدا کردن مشتریان خارجی دیگر کشورها، بهترین کشورها برای صادرات و غیره ارائه دهیم، پس تا انتها مطلب با ما همراه باشید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
شیلات چیست؟
شیلات، علم و صنعت پرورش و تولید ماهیان و سایر موجودات آبزی در محیط‌های مصنوعی یا طبیعی است. این علم به بررسی رفتار، تغذیه، رشد، تکثیر و محیط زیست ماهیان و سایر موجودات آبزی می‌پردازد. هدف اصلی شیلات، بهره‌برداری بهینه از منابع آبی و تولید پایدار ماهیان و سایر موجودات آبزی برای تأمین غذایی و تجاری است.
شیلات در سطح صنعتی نیز یکی از فعالیت‌های مهم است که به تولید و پرورش ماهیان و سایر موجودات آبزی برای تأمین نیازهای غذایی جامعه و صنایع مرتبط می‌پردازد. در این صنعت، از استخرها، مزارع آبزیان، سیستم‌های آبزی‌پروری مصنوعی و حتی دریاها و دریاچه‌ها برای پرورش و تولید ماهیان و سایر آبزیان استفاده می‌شود.
صادرات شیلات نیز به معنای صادرات ماهیان و سایر محصولات آبزی به کشورهای دیگر است. این عبارت به فرایند فروش و ارسال ماهیان و محصولات آبزی به بازارهای خارجی اشاره دارد. صادرات شیلات می‌تواند شامل ماهیان تازه، ماهیان فیله‌برداری شده، محصولات فرآوری شده ماهی مانند فیله ماهی، ماهی خشک شده، کنسرو ماهی، روغن ماهی، آب ماهی و سایر محصولات مرتبط با شیلات باشد.
میزان صادرات شیلات ایران
خوشبختانه کشورمان به دلیل دسترسی فراوان به منابع آبی آزاد و دریا، ظرفیت بالایی در زمینه صادرات شیلات دارد. ایران با داشتن سواحل دریای خزر، دریای عمان و خلیج فارس، به عنوان یکی از کشورهای ساحلی مهم، پتانسیل بالایی برای پرورش و تولید ماهیان و سایر محصولات آبزی داراست.
در سال‌های اخیر، صادرات شیلات ایران به صورت قابل توجهی افزایش یافته است. این رشد قابل توجه در صادرات محصولات شیلاتی ایران نشان‌دهنده توسعه و رشد صنعت شیلات در کشور است. خوشبختانه با افزایش تقاضا برای محصولات آبزی در بازارهای خارجی و همچنین بهبود توانایی تولید و صادرات کشورمان، فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در زمینه صادرات محصولات شیلاتی به وجود آمده است.
نتایج آمار و بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال 1400، صادرات شیلات ایران برابر با 97 هزار تن و با ارزش تقریبی 164 میلیون دلار بود. این در حالی است که آخرین آمارهای گمرک نشان می دهد که در سال 1401، 161 هزار تن انواع آبزیان و محصولات شیلاتی به ارزش 322 میلیون دلار از ایران به 60 کشور دنیا صادر شده است. که در میان این محصولات، بیشترین میزان ارزآوری به میگو اختصاص داشته است و و صادرات این آبزی در سال 1401 برابر با 31 هزار و 500 تن به ارزش 114 میلیون دلار بوده است.
مراحل گرفتن مجوز صادرات شیلات چیست؟
یکی از موضوعات مهمی که برای صادرات شیلات باید مورد توجه قرار گیرد، دریافت مجوز صادرات است. بر اساس قوانین و مقررات کشورمان کلیه اشخاص و شرکت‌هایی که قصد صادرات انواع ماهی و محصولات آبزی به خارج از کشور را دارند، می‌بایست برای دریافت مجوز صادرات اقدام نمایند.
برای گرفتن این مجوز، کافیست به سازمان شیلات ایران مراجعه کنید و فرم‌های مربوطه را دریافت و تکمیل کنید. این فرم‌ها شامل اطلاعاتی درباره شیلاتی که قصد صادرات آن را دارید، مقصد صادرات، میزان و نوع محصولات و سایر اطلاعات مربوطه است.
پس از تکمیل فرم‌ها، باید منتظر تایید و صدور مجوز از سازمان شیلات باشید. سازمان شیلات، زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی است و مسئولیت صدور این مجوزها را بر عهده دارد.
دقت داشته باشید که در حال حاضر امکان دریافت مجوز صادرات شیلات به صورت آنلاین وجود ندارد و فرآیند دریافت مجوز به صورت حضوری انجام می‌شود. بنابراین، برای اقدام به دریافت مجوز، باید به سازمان شیلات ایران مراجعه حضوری کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز صادرات شیلات
دریافت مجوز صادرات محصولات شیلاتی مستلزم ارائه مدارکی است. برخی از مدارکی که ممکن است برای دریافت مجوز صادرات شیلات مورد نیاز باشد عبارتند از:
- تصویر اساسنامه
- تصویر آگهی روزنامه رسمی
- تصویر کارت بازرگانی
- درخواست کتبی
- تصویر کارت ملی مدیر عامل
نکته: ممکن است شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز صادرات شیلات در طول زمان تغییر کند، بنابراین بهتر است قبل از مراجعه به این سازمان، با آنها تماس حاصل کنید یا وبسایت رسمی آنها را بررسی نمایید و از آخرین ضوابط دریافت مجوز اطلاعات کسب کنید.
کد تعرفه گمرکی شیلات صادراتی چیست؟
اگر قصد صادرات محصولات شیلات دارید باید قبل از هر اقدامی کد تعرفه گمرکی محصولی که قصد صادرات آن را دارید پیدا کنید. بر اساس قوانین و مقررات بین‌المللی برای هر کالا یک کد یکتا و منحصر به فردی در نظر گرفته شده است که از آن برای شناسایی و توصیف کالاها در فرایند صادرات استفاده می‌شود. با استفاده از این کد می‌توانید دستورالعمل‌ها و مقررات مربوط به صادرات شیلات را بررسی کنید و مالیات‌ها و عوارض گمرکی را محاسبه نمایید. در ادامه کد تعرفه گمرکی برخی از محصولات برای صادرات شیلات آورده شده است:
- کد تعرفه گمرکی ماهی زنده: 0301
- کد تعرفه گمرکی ماهی تازه یا سرد: 0302
- کد تعرفه گمرکی ماهی یخ زده: 0303
- کد تعرفه گمرکی فیله ماهی: 0304
- کد تعرفه گمرکی ماهی خشک یا نمکی: 0305
- کد تعرفه گمرکی ماهی‌های کپور: 030193
- کد تعرفه گمرکی ماهی تن بلوفین: 03019400
- کد تعرفه گمرکی تخم و لارو بچه ماهی: 03019920
- کد تعرفه گمرکی ماهی ساردین: 03024300
- کد تعرفه گمرکی ماهی مکرل: 030244
- کد تعرفه گمرکی خوراک آماده سایر آبزیان: 23099019
- کد تعرفه گمرکی افزودنی‌های خوراک آبزیان: 23099020
چگونه صادرات شیلات به خارج از کشور داشته باشیم؟
صادرات شیلات مانند دیگر کالاها شرایط و مراحل مخصوص به خود را دارد. بنابراین اگر می‌خواهید صادراتی موفق داشته باشید و ریسک‌های این مسیر را به حداقل برسانید بسیار مهم است که روش صادرات شیلات را بشناسید. در این بخش به طور خلاصه با مراحل صادرات شیلات به خارج از کشور آشنا می‌شویم، بنابراین با دقت این بخش را بخوانید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه توصیه می‌کنیم پس از خواندن این مطلب مقاله صادرات کالا را نیز بخوانید.
تحقیقات بازار: تحقیقات را می‌توان مهم‌ترین مرحله صادرات دانست. بدون شک هر چه بازار و نیازهای آن با دقت بیشتری بررسی شود، احتمال موفقیت و سودآوری شما در مسیر صادرات بیشتر خواهد شد. در این مرحله باید سلیقه مردم کشورهای مختلف جهان درباره مواد غذایی دریایی را به دست آورید. مثلا بررسی کنید که کدام کشور بیشترین مصرف مواد غذایی دریایی را دارد و از میان شیلات کدام محصولات طرفداران بیشتری دارد.
بررسی مقررات و قوانین: اگر قصد صادرات محصولات شیلات به خارج از کشور را دارید در اولین قدم باید قوانین و مقررات مربوط به صادرات شیلات در کشور خود و کشوری که قصد صادرات به آن را دارید، بررسی کنید. این موضوع شامل بررسی مجوزها، مدارک مورد نیاز و محدودیت‌های صادراتی است.
شناسایی و جذب مشتریان خارجی: در این مرحله نوبت آن است که مشتریان خارجی را شناسایی و با آنها ارتباط برقرار نمایید. برای جذب مشتریان می‌توانید در نمایشگاه‌های تجاری مرتبط با مواد غذایی و شیلات شرکت کنید، از دایرکتوری‌های مشاغل استفاده کنید، در شبکه‌های اجتماعی فعالیت داشته باشید، از سایت‌های فعال در این حوزه مانند گلوبال سورس کمک بگیرید.
تأمین کیفیت و استانداردها: برای صادرات شیلات، باید مطمئن شوید که محصولات شما استانداردهای مورد نیاز برای واردات در کشور مقصد را داراست. این شامل مواردی مانند مجوز بهداشت، بسته‌بندی و غیره است.
ارائه پیش فاکتور: بعد از شناسایی مشتریان نوبت آن است که برای تهیه پیش فاکتور یا پروفرما اقدام کنید.
عقد قرارداد صادراتی: بعد از ارسال پیش فاکتور، باید با در نظر گرفتن قوانین صادرات همچنین اینکوترمز میان خود قراردادی عقد کنید.
حمل و نقل و بسته‌بندی: بسته‌بندی محصولات شما باید با احتیاط و طبق استانداردهای بین‌المللی انجام شود. همچنین، برای حمل و نقل محصولات شیلات، باید با توجه به کشور مبدا و مقصد همچنین حجم بارتان از میان روش‌های هوایی، زمینی یا دریایی استفاده کنید.
کشورهای مقصد برای صادرات محصولات شیلاتی چیست؟
همانطور که اشاره شد تحقیقات بازار اولین و مهم‌ترین مرحله صادرات شیلات است. شما به عنوان یک صادرکننده موفق باید قبل از هر اقدامی بازارهای صادراتی را شناسایی کنید و بررسی کنید که کدام کشورها بهترین مقاصد برای صادرات محصولات شیلاتی از ایران هستند.
برای بررسی این موضوع می‌توانید از سایت‌های و ابزارهایی از قبیل وب سایت تریدمپ کمک بگیرید. در این وب سایت می‌توانید میزان واردات و صادرات انواع کالا در کشورهای مختلف را بررسی کنید و ارزیابی کنید که کدام کشور برای صادرات بهتر است.
کار با وب سایت تریدمپ بسیار آسان است. کافیست در این سایت ثبت نام کرده و وارد سایت شوید.
برای بررسی بازارهای صادراتی شیلات لازم است همانند تصویر در صفحه اول ترید مپ HS Code یا نام محصول مورد نظرتون را به انگلیسی تایپ کنید برای مثال در تصویر زیر ما کد تعرفه گمرکی ماهی زنده را وارد کرده‌ایم.
از آنجایی که ما می‌خواهیم بازار جهانی صادرات ماهی زنده را بررسی کنیم گزینه Import را انتخاب کرده و روی Trade Indicatorsکلیک می کنیم.
همانطور که در جدول زیر مشاهده می‌کنید، اطلاعات مربوط به واردات ماهی زنده اینکه کدوم کشورها بیشترین حجم واردات را دارند و ارزش وارداتشان چه میزان است به طور کامل نمایش داده می‌شود.
علاوه بر این اطلاعات می‌توانید از بخش فیلتر شاخص‌های دیگری از قبیل روندهای محصول، سهم بازار و غیره را بررسی کنید.
بررسی ها در سایت تریدمپ در رابطه با میزان صادرات ماهی تازه در سراسر جهان نشان می‌دهد که هنگ کنگ بیشترین صادرات ماهی زنده در سراسر جهان را دارد و ژاپن، کره، چین و آمریکا در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
همچنین نتایج آمار این وب سایت نشان می‌دهد که کشورهای امریکا، ژاپن، آلمان و فرانسه به ترتیب بیشترین صادرات فیله ماهی را دارند. همچنین هلند، نروژ، آلمان، چین و ایسلند نیز بیشترین صادرات ماهی خشک در جهان را دارند.
سود صادرات شیلات چقدر است؟
شیلات یکی از پرسودترین کالاها برای صادرات است و دلایل متعددی از کیفیت بالای محصولات دریایی ایران تا افزایش تقاضا برای خرید محصولات دریایی در سراسر جهان وجو دارد که به خوبی این موضوع را توجیه می‌کند. در ادامه به بررسی این دلایل می‌پردازیم:
پتانسیل صید و تولید: ایران با دارا بودن 12 هزار شناور مختلف، ظرفیت بالایی برای صید و تولید شیلات دارد. سالانه حدود 700 هزار تن صید از طریق دریا انجام می‌شود که می‌تواند مقدار قابل توجهی از محصولات شیلاتی را برای صادرات فراهم کند.
توسعه پرورش ماهی: در کنار صید، پرورش ماهی نیز در ایران به طور گسترده‌ای در حال انجام است. سالانه حدود 560 هزار تن محصولات شیلاتی در ایران پرورش می‌یابند.
کیفیت بالا: خوشبختانه محصولات دریایی کشورمان در بازارهای جهانی به عنوان محصولات با کیفیت شناخته شده‌اند. به طور کلی شیلات ایران از کیفیت بالایی برخوردار هستند و همین موضوع باعث شده تقاضای بالایی برای شیلات کشورمان در بازار بین‌المللی وجود داشته باشد.
نوآوری و فناوری: صنعت شیلات در ایران از فناوری‌های پیشرفته و نوآورانه برخوردار است. استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته در فرآیندهای پرورش و صید ماهیان کیفیت محصولات تولید شده را افزایش داده و همین موضوع افزایش تقاضا برای این محصولا در بازارهای جهانی را به همراه داشته است.
این موارد به خوبی نشان دهنده رونق صادرات محصولات شیلاتی در کشورمان است. بنابراین اگر به دنبال یک فرصت پرسود برای تجارت خارجی هستید شیلات یکی از بهترین محصولات برای صادرات است.
کلام آخر
صادرات شیلات تجارتی پرسود و پررونق است. در این مطلب تلاش کردیم تا اطلاعات مفیدی درباره چگونگی صادرات محصولات شیلاتی کشورمان به خارج از کشور در اختیارتان قرار دهیم و شما را با باید و نبایدهای صادرات این محصول آشنا نمودیم و نحوه شناسایی بهترین کشورها برای صادرات از طریق سایت تریدمپ را یاد گرفتیم. در صورتی که سوالی در این زمینه دارید یا صادرکننده شیلات هستید و تجربه‌ای در این حوزه دارید، خوشحال می‌شویم از بخش نظرات با ما در ارتباط بگذارید.
سوالات متداول
مدت زمان اعتبار مجوز صادرات شیلات چقدر است؟
مدت زمان اعتبار مجوز صادرات شیلات برای هر محموله بطور خاص می‌‍باشد و برای محموله‌های بعدی مجدد بایستی مجوز دریافت شود.
چگونه می‌توان مشتریان خارجی را برای صادرات شیلات شناسایی کرد؟
برای شناسایی و جذب مشتریان خارجی می‌توان از روش‌هایی از قبیل شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی مرتبط با شیلات و آبزیان، استفاده از دایرکتوری‌های مشاغل، ثبت‌نام در سایت‌های جهانی، استفاده از ابزارهای رایگان سازمان تجارت جهانی و غیره استفاده کرد.
خیلی لذت بردم از خواندن این مطلب. خداقوت
سلام دوست عزیز خوشحالیم که براتون مفید بوده.