در حال حاضر، وضعیت واردات اسباب بازی با ابهاماتی روبرو است. درحالی‌که از سال 1399، واردات این محصول به طور محدود و با شرایط خاص آزاد شده بود، اخیراً دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از ممنوعیت واردات اسباب بازی به صورت غیر رسمی خبر داده است.
تاریخچه ممنوعیت واردات اسباب بازی
در سال 1397 بود که دولت به دلیل محدودیت‌های ارزی، واردات اسباب بازی را به‌طور کامل ممنوع کرد.
اما از بهمن‌ماه سال 1399 با اعمال محدودیت‌ها و اولویت‌دهی به تولید داخلی، واردات اسباب بازی به‌طور محدود از سر گرفته شد. به عبارت دقیق‌تر در این برهه از زمان ابتدا در سامانه توانیران توانمندی داخلی در تولید اسباب بازی استعلام گرفته می‌شد و درصورتی‌که امکان تولید آن در داخل کشور وجود نداشت ثبت سفارش واردات کالا صورت می‌گرفت.
در این بازه زمانی محدودیت‌هایی جهت واردات کالا برای واردکنندگان اسباب بازی درنظر گرفته شده بود، این محدودیت‌ها عبارت‌اند از:
- واردکنندگان باید دارای سابقه و تخصص باشند.
- اولویت با واردات قطعات و ماشین‌آلات برای تولید داخلی بود.
- واردات اسباب‌بازی نیمه‌ساخته و قطعات در اولویت بود.
- واردات کالاهایی که مشابه تولید داخل داشتند، مجاز نبود.
- ثبت سفارش واردات از طریق کارتابل فنی و با استعلام توانمندی داخلی در سامانه توانیران انجام می‌شد.
در اسفندماه سال 1402 دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به دلیل آن که واردات اسباب بازی به تولید اسباب ایرانی آسیب می‌زند همچنین عدم تناسب برخی از اسباب بازی‌های وارداتی با فرهنگ ایرانی_اسلامی خبر از ممنوعیت غیررسمی برای واردات اسباب بازی داد.
چالش‌های پیش روی صنعت اسباب بازی در ایران
به‌طورکلی صنعت اسباب بازی در ایران با چالش‌های متعددی روبرو است که می‌توان آنها را در دسته‌های زیر طبقه‌بندی کرد:
- قاچاق اسباب بازی: متاسفانه ممنوعیت واردات اسباب بازی منجر به رونق قاچاق در بازار این صنعت می‌شود.
- کمبود تنوع در محصولات: تنوع اسباب‌بازی‌های ایرانی به‌اندازه اسباب‌بازی‌های خارجی نیست. این موضوع باعث می‌شود که خانواده‌ها به سمت اسباب‌بازی‌های خارجی تمایل پیدا کنند.
- قیمت بالای اسباب‌بازی‌های ایرانی: متاسفانه در بسیاری از موارد به دلیل هزینههای بالای تولید قیمت اسباب‌بازی‌های ایرانی بالاست و این موضوع باعث کاهش تمایل خریداران به خرید اسباب‌بازی‌های ایرانی می‌شود.
- کیفیت پایین برخی اسباب‌بازی‌های ایرانی: یکی از مسائل مهم در صنعت اسباب‌بازی، کیفیت و استانداردهای محصولات است. تولیدکنندگان باید استانداردهای مربوطه را رعایت کنند و محصولات باکیفیت و ایمن را تولید کنند. برخی از تولیدکنندگان ممکن است به دلیل عدم رعایت استانداردها، با چالش‌های قانونی و عدم اعتماد مشتریان روبه‌رو شوند.
- ضعف در نظارت بر بازار: نظارت کافی بر بازار اسباب‌بازی وجود ندارد. این موضوع باعث می‌شود که اسباب‌بازی‌های غیراستاندارد و قاچاق به‌راحتی در بازار عرضه شوند.
- عدم تناسب برخی اسباب‌بازی‌ها با سن و نیاز کودکان: برخی اسباب‌بازی‌ها برای سن و نیاز کودکان مناسب نیستند و می‌توانند به رشد و سلامت آنها آسیب برسانند.
- نوسانات ارزی: قیمت مواد اولیه و ماشین‌آلات تولید اسباب‌بازی به‌شدت به نرخ ارز وابسته است. نوسانات ارزی، تولید را با مشکل مواجه کرده و قیمت تمام‌شده اسباب‌بازی‌های ایرانی را بالا می‌برد.
- فناوری‌های نوین در صنعت اسباب‌بازی: صنعت اسباب‌بازی در دنیا به‌سرعت در حال پیشرفت است و از فناوری‌های نوین در تولید اسباب‌بازی استفاده می‌شود. تولیدکنندگان ایرانی در استفاده از این فناوری‌ها عقب‌افتاده هستند.
- کمبود دانش فنی: تولیدکنندگان ایرانی به دانش فنی کافی برای تولید اسباب‌بازی‌های باکیفیت و مدرن نیاز دارند.
