صادرات خاویار ایران + مراحل و تعرفه

خاویار ایرانی به عنوان یکی از مهم‌ترین و پرسودترین محصولات صادراتی کشور، با گذشته‌ای تاریخی در سطح جهان شناخته می‌شود. ماهی‌هایی که خاویار مرغوب دارند و صید می‌شوند، همگی از دریای خزر هستند و سال‌هاست که صادرات خاویار به کشورهای همسایه، عربی، اروپایی و آسیای شرقی صورت می‌گیرد.

اگر شما هم قصد صادرات انواع خاویار ایرانی همچون خاویار بلوگا و یا خاویار بری را دارید و می‌خواهید از جدیدترین قیمت‌های این حوزه آشنا شوید، ویژگی‌ها و میزان سود انواع خاویار را بشناسید و بدانید که مقاصد مناسب برای این تجارت کجا هستند، با پست بین المللی پی اس پی اکسپرس همراه باشید.

صادرات خاویار چگونه است؟

برای صادرات خاویار از ایران باید مراحل صادرات کالا را طی کنید. برای آنکه روند صادرات قانونی و برطبق قوانین کشور مبدا و مقصد انجام شود، باید مجوزهای لازم از جمله کارت بازرگانی را دریافت کنید، تعرفه‌ها و مالیات‌ها را پرداخت کنید و تحقیقات بازار و یافتن مشتری را بهترین شکل ممکن انجام دهید. برای فهم بیشتر این موضوع به موارد زیر دقت کنید:

یافتن تامین‌کننده داخلی: اگر خودتان به پرورش خاویار نمی‌پردازید، باید با تامین‌کنندگان و پرورش‌دهندگان ارتباط بگیرید و بهترین محصول را از آن خریداری کنید. درواقع شما در نقش یک صادرکننده هستید که کالای صادراتی خود را باید همواره از تولیدکنندگان حرفه‌ای این صنعت تهیه کنید.

تحقیقات بازار: پس از آن باید بررسی کنید که چه کشورها و شهرهایی بیشتر نیاز را به خاویار دارند و به خاطر قیمت بالای انواع خاویار کدام کشورها و ملت‌ها توانایی خرید چنین محصول دریایی را دارند. تحقیقات دقیق بازار هدف و بررسی نیازها و شیوه تبلیغات یکی از اصلی‌ترین مراحل کار است.

انتخاب کشور مقصد و یافتن خریدار: پس از آنکه تحقیقات لازم را انجام دادید، مقصد صادراتی‌تان مشخص می‌شود و حالا وقت آن است که مشتری خارجی خود را پیدا کنید. سفر به کشور خارجی و ارتباط با مشتریان بالقوه از طریق وبسایت‌های گوناگون تجاری می‌تواند شما را به اهداف‌تان برساند.

بستن قرارداد و گرفتن پروفرما: شما در این مرحله باید قرارداد تجاری خود را طرف معامله خود ببندید. قیمت‌گذاری، رعایت تمامی نکات قانونی و درخواست گرفتن پروفرما یا همان پیش فاکتور از دیگر مراحل صادرات خاویار است.

بسته‌بندی محصول: خاویار به خاطر آنکه محصولی حساس و خوراکی است، باید در شرایطی خاص و ویژه بسته‌بندی شود و نکات بهداشتی در آن رعایت شود. برای مثال حفظ دمای استاندارد و استفاده از قوطی‌ها و شیشه‌های پلمپ‌شده از ضروریات این بخش است.

حمل و ارسال خاویار: در این بخش شما باید یکی از روش‌های حمل‌ونقل بین‌المللی را انتخاب کنید. معمولا به خاطر حساسیت‌های خاویار از روش حمل هوایی استفاده می‌شود که با سرعت و امنیت بالا کالا را به مقصد برساند. در این قسمت باید با یک شرکت فعال در این حوزه همکاری کنید.

تشریفات گمرکی و ترخیص کالا از گمرک: درنهایت آنکه بار باید پس از طی کردن تشریفات گمرکی و پرداخت کلیه هزینه‌ها به کمک ترخیص‌کاران حرفه‌ای از گمرک ترخیص شود و به دست صاحبان خود برسد.

انواع خاویار ایرانی برای صادرات

خاویار ایران انواع گوناگونی دارد که هرکدام دارای خواص، طعم و قیمت متفاوتی هستند. به‌صورت کلی خاویار محصولی گران‌قیمت در داخل و خارج ایران محسوب می‌شود و خوب است پیش از صادرات خاویار با انواع آن آشنا شوید و بهترین مدل آن را به کشور مقصد بفروشید. پس در ادامه با ما همراه باشید.

صادرات خاویار حلزون

خاویار حلزون محصولی بسیار خاص است که طعم و مزه متفاوتی دارد و حاصل تخم‌های تازه یا فرآوری شده حلزون‌هاست. هرچند که این مدل خاویار لوکس و باارزش است، اما متاسفانه فعلا امکان صادرات آن وجود ندارد و قوانین ایران مانع از این کار می‌شوند.

با این حال اگر به این حوزه علاقه‌مند هستید، می‌توانید سری به مقاله صادرات حلزون بزنید تا اطلاعات بیشتری به‌دست آورید.

صادرات خاویار بلوگا

خاویار بلوگا یا خاویار استرژوریون (Sturgeon) یکی از ارزشمندترین، گران‌قیمت‌ترین و لوکس‌ترین خاویارهای دنیاست که از ماهی بلوگا (Beluga) به دست می‌آید.

این ماهی بزرگ که طولی بین چهار تا هفت متر را دارد، در آب‌های دریای خزر زندگی می‌کند و می‌تواند خاویار نقره‌ای، سیاه و خاکستری رنگ را تولید کند. خاویار بلوگا در بازارهای جهانی در کیفیت‌های مختلف (درجه رویال، یک، دو) به فروش می‌رسد و خواهان زیادی در کشورهای اروپایی و آسیایی دارد.

صادرات خاویار بری

خاویار بری (Baerii) معمولا از ماهی بلوگا و لوزی‌ماهی به دست می‌آید و در بازارهای جهانی خواهان زیادی دارد. باید گفت این مدل خاویار طعم و ارزش غذایی بالایی دارد و رنگ آن روشن و زرد مایل به طلایی است.

البته تولید این مدل خاویار تنها در ایران نیست و کشورهای روسیه، قزاقستان و آمریکا نیز آن را تولید می‌کنند و با قیمتی بالا در عرصه جهانی به فروش می‌رسانند.

صادرات خاویار سوروگا

خاویار سوروگا (Sevruga) نسبت به خاویار بلوگا و آسترا از قیمت پایین‌ترین برخوردار است و از جمله محصولاتی است که به‌خاطر خطر انقراض ماهی‌های خاویاری در مزارع مخصوص کشت و پرورش داده می‌شود. به‌علاوه رنگ این خاویار خاکستری و ابعادش زیر است و از ماهی ازون‌برون به دست می‌آید.

صادرات خاویار استرا

خاویار استرا (Ossetra) از ماهی تاس‌ماهی ایرانی (قره برون)، تاس‌ماهی روسی (چالباش) و ماهی شیپ به دست می‌آید و رنگ آن روشن و مایل به طلایی است و مزه و طعم خوبی دارد. همچنین این مدل خاویار هم به صورت طبیعی در دریا و هم در مزارع مخصوص پرورش داده می‌شود و قیمت آن برای فروش بالاست.

مقاصد صادراتی خاویار ایران

به گفته مدیرعامل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان از سال 1392 تا 1402 صادرات خاویار بسیار پیشرفت داشته است و از هفت کشور در ده سال پیش به 44 کشور در امسال رسیده است. این کشورها نیز معمولا از اتحادیه اروپا، روسیه، آمریکا و کشورهای عربی و شرق آسیا هستند.

برای مثال کشورهای نروژ، دانمارک، لوکزامبورگ، یونان و سوئد و نیز استرالیا و کانادا از مشتریان همیشگی تجار ایرانی بوده‌اند و در از میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای عربی می‌توان به امارات، قطر، کویت، عمان، عراق و لبنان اشاره کرد. درنهایت آنکه کشورهای ژاپن، هنگ کنگ، سنگاپور، مالزی، تایوان، تایلند، کره‌جنوبی، فیلیپین و کامبوج از مشتریان شرق آسیا هستند.

البته کشورهای جدیدی نیز در این سال‌ها به مقاصد صادراتی خاویار تبدیل شده‌اند که از میان آن‌ها می‌توان به ونزوئلا، نیجریه، مکزیک و برزیل اشاره کرد.

به‌علاوه به نقل از روزنامه ایران اقتصادی و دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران: در 11 سال اخیر به 44 کشور دنیا صادرات خاویار داشته‏ایم که یک کیلوگرم به سوئد، سه کیلوگرم به لبنان و سه هزار و 905 کیلوگرم به امارات را شامل می‏شود.

بیشترین مقصد صادرات خاویار ایران به امارات و سپس انگلستان و آلمان بوده است. البته صادرات گوشت ماهیان خاویاری سالانه حدود 500 تن است که با توجه به افزایش تولید به سرعت در حال افزایش است.

باتوجه به این توضیحات صادرکنندگان دست بازی برای انتخاب کشور موردنظر خود را دارند و تنها باید براساس شرایط تجاری خود بهترین مقصد را انتخاب کنند.

قوانین صادرات خاویار

خاویار به خاطر ارزش بالایی که دارد، نمی‌توان ماهی‌های خاویاری را به‌طور بی‌رویه صید کرد و ممکن است باعث انقراض آن‌ها در دریای خزر شود. به همین خاطر محدودیت‌های قانونی زیادی برای صادرات خاویار به اروپا و سایر کشورها نیز درنظرگرفته شده است.

این محدودیت‌ها تاحدی است که بیشتر خرید و فروش خاویار مربوط به ماهی‌های پرورشی است و کمتر از خاویارهای دریایی استفاده می‌شود. این موضوع نیز زیرنظر سازمان سایتس (CITES) انجام می‌شود و کلیه کارهای قانونی و صدور مجوزها را برعهده دارد.

از طرف دیگر، قوانین مربوط به بسته‌بندی خاویار نیز اهمیت فراوانی دارد و باید استانداردهای لازم از سوی ایران و کشور مقصد تایید شود. به همین خاطر نمی‌توان این محصول را با کشتی یا کامیون‌های باری ارسال کرد؛ چراکه باوجود قرارگرفتن خاویار در یونولیت و یخ، باز هم زمان زیادی طول می‌کشد تا بار به مقصد برسد و تنها حمل هوایی بهترین گزینه محسوب می‌شود.

نکته قابل توجه درمورد خارج کردن خاویار از کشور آن است که افرادی که تنها به صورت مسافری می‌خواهند به کشوری دیگر بروند، می‌توانند از نظر قانونی 125 گرم را با خود ببرند.

مجوزهای صادرات خاویار

همانطور که گفته شد، برای آنکه به طور قانونی پیش بروید باید مجوزهای اصلی صادرات خاویار را دریافت کنید. در ادامه به معرفی هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.

مجوز دامپزشکی: این مجوز از طرف سازمان دامپزشکی کشور صادر می‌شود و این سازمان نیز مستقیما زیرنظر وزارت جهاد کشاورزی فعالیت می‌کند. شما باید با ارائه مدارک خود به این سازمان منتظر بمانید تا تاییدیه نهایی را از سوی آن‌ها دریافت کنید.

مجوز سایتس (CITES): این مجوز بین‌المللی مربوط به گونه‌های جانوری و گیاهی وحشی در حال انقراض است که در ایران سازمان شیلات آن را صادر می‌کند و هر فردی که بخواهد صادرات خاویار انجام دهد، باید حتما این مجوز را دریافت کند.

درواقع مجوز CITES نشان می‌دهد که محصولات خاویاری شما از صید غیرمجاز نبوده و باعث انقراض انواع گونه‌های آب‌زی نشده است. تمامی واردکنندگان و صادرکنندگان خاویار باید این مجوز را دریافت کنند.

مجوزهای صادراتی: در حوزه تجارت بین‌الملل مدارک و مجوزهایی وجود دارد که شما باید برای هر نوع کالایی آن را دریافت کنید. از مجوزهای گمرکی و وزارت صمت گرفته تا مجوز اتاق بازرگانی و حمل و نقل بار و …

گواهی قرنطینه: این گواهی نشان از استاندارد بودن و سالم بودن کالایی است که باید به کشور مقصد صادر شود.

قیمت خاویار صادراتی ایران چقدر است؟

باتوجه به نوسانات ارزی در داخل کشور و تغییر هزینه‌های حمل‌ونقل نمی‌توان عدد ثابت را برای این موضوع انتخاب کرد. اما به طور میانگین در اواسط سال 1402 قیمت خاویار ایرانی به طور عمده در بازار داخلی 25 تا 40 میلیون تومان است. در حوزه خرده‌فروشی نیز ممکن است تا بیش از دو میلیون نیز باشد.

به صورت کلی قیمت خاویار به شرکت عرضه‌کننده و مرغوب بودن و نوع محصول بستگی دارد و تمامی این اعداد تقریبی هستند.

این نکته را در نظر داشته باشید که قیمت خاویار صادراتی براساس یورو محاسبه می‌شود و معمولا نیز خاویار بلوگا و بری به دیگر کشور صادر می‌شوند. به همین خاطر می‌توانید بر روی این دو برند تمرکز کنید و جدیدترین قیمت‌های آن در بازار جهانی به دست آورید.

برای مثال در سال 1401 و براساس آمار رسمی، قیمت هر کیلو خاویار صادراتی بین ۸۰۰ تا ۱۷۰۰ یورو بوده است که معادل آن به طور تقریبی چیزی مابین 38 تا 80 میلیون تومان برای بازارهای خارجی است.

سود صادرات خاویار

اگر کسی بتواند در حوزه صادرات خاویار بدرخشد و موفق عمل کند، قطعا سود زیادی نصیبش خواهد شد. به خاطر آنکه خود خاویار محصولی گران قیمت و لوکس محسوب می‌شود، خریداران آن نیز پول خوبی بابت خرید آن می‌دهند.

بااین‌حال برای محاسبه سود این تجارت باید کلیه هزینه‌های صادراتی و ویژگی‌های خریدار و کشور مقصد را درنظرگرفت و براساس نرخ روز ارز مقدار سود را به‌دست آورد.

تعرفه صادرات خاویار

کد تعرفه گمرکی خاویار که براساس آن ارزش کالا تعریف می‌شود و باید براساس این کد هشت رقمی بسیاری از مراحل صادرات را طی کرد، در ردیف 1604 (مخصوص فرآورده‌ها و کنسروهای ماهی، خاویار و بدل خاویار) قرار دارد و کد تعرفه گمرکی خود خاویار 16040031 است و بدل خاویار 16040032 است.

میزان صادرات خاویار ایران

براساس آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال 1400 شمسی، تولید خاویار 16 تن و 100 کیلوگرم بوده که از این مقدار، 3774 کیلوگرم آن صادر شده است. همچنین به غیر از بخش صادرات، حدود دو تن از خاویار ایرانی نیز به صورت مسافری از کشور خارج شده و به صورت کلی حدودا پنج و نیم تن خاویار به کشورهای خارجی رفته است.

این مقدار نسبت به سال 1399 بیش از 65 درصد رشد داشته و درکل حدود 4 تن به دیگر کشورها صادر شده است. هرچند که این پیشرفت محسوس بوده است اما در سال 1401 بار دیگر این روند نزولی شده و میزان صادرات خاویار به 1.5 تن رسیده است.

درنهایت آنکه براساس آمار گمرک در هشت ماهه ابتدایی سال 1402، بیش از سه هزار تن خاویار به 34 کشور صادر شده و از نظر درآمدزایی و ارزآوری رشدی 35 درصدی نسبت به سال گذشته داشته است.

سخن نهایی

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با ابعاد گوناگون این تجارت پرسود آشنا کنیم. فرقی هم نمی‌کند که قصد صادرات خاویار به ترکیه را داشته باشید و یا صادرات خاویار به روسیه، درهرصورت مجوزهای اصلی این کار و مراحل صادرات کالا یکسان است و تنها باید تحقیقات بازار خوبی انجام داده باشید و بر قوانین و مقررات گمرکی آنجا مسلط باشید.

پیشنهاد می‌کنیم که می‌خواهید به‌صورت کلی در حوزه تجارت شیلات و موجودات آبزی فعالیت کنید، حتما سری به مقاله صادرات شیلات ایران بزنید.

درنهایت آنکه برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص صادرات و ترخیص کالا می‌توانید با کارشناسان پی اس پی در ارتباط باشید. تنها کافیست به شماره 02142281 تماس بگیرید و یا درصورت هرگونه پرسشی برای ما کامنت بگذارید.

سوالات متداول