حمل بار و صادرات به افغانستان [ بهترین کالاهای صادراتی ]

افغانستان به دلیل نداشتن زیرساخت‌های مناسب و سال‌ها جنگ یکی از کشورهای ایده‌آل برای تجارت خارجی است همین موضوع باعث شده که حمل بار و صادرات به افغانستان به یک فرصت مناسب و سودآور برای آن دسته از تجار و بازرگانان ایرانی که قصد تجارت در کشورهای همسایه را دارند فراهم آورد. اما صادرات به این کشور قوانین و مراحل مخصوص به خود را دارد که پیش از شروع تجارت باید به آن توجه داشته باشید.

پس اگر قصد صادرات و حمل بار به افغانستان را دارید و می‌خواهید با مراحل، قوانین، بهترین محصولات صادراتی به این کشور و غیره آشنا شوید تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

توجه فرمایید که در حال حاضر شرکت پی اس پی اکسپرس، هیچ‌گونه خدماتی جهت حمل بار از افغانستان به ایران و از ایران به افغانستان ارائه نمی‌دهد.

پتانسیل صادرات به افغانستان چگونه است؟

برای آن که صادراتی موفق و پرسود داشته باشید بسیار مهم است که ابتدا و پیش از هر اقدامی وضعیت اقتصادی و تجاری افغانستان را مورد بررسی قرار دهید و با شرایط اقتصادی و تجاری این کشور آشنا شوید.

افغانستان یکی از کشورهایی است که از شرق با کشورمان همسایگی دارد. سال‌ها جنگ و بی‌ثباتی این کشور را در زمینه تولید با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو کرده است. از سال 2001 به بعد اقتصاد این کشور رشد چشمگیری داشته است اما متاسفانه در سال‌های اخیر با به حکومت رسیدن طالبان بسیاری از کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی تعطیل شد و این موضوع اقتصاد این کشور را که در آستانه رشد بود مجدد ویران کرد و نیاز افغانستان به واردات کالا از دیگر کشورها را دوچندان نمود.

به‌طورکلی صادرات کالا به افغانستان برای تجار و بازرگانان کشورمان سودآوری بسیاری به همراه می‌آورد. چرا که:

• مردم کشور افغانستان به محصولات و برندهای ایرانی اعتماد دارند و همین موضوع احتمال خرید محصولات شما را در افغانستان افزایش می‌دهد.
• به دلیل نابسامانی‌های کشور افغانستان محصولات ایرانی در این کشور بازار بسیار عالی دارند.
• به دلیل همسایگی این کشور با ایران هزینه‌های ارسال بار به این کشور بسیار پایین است.
• دولت جدید افغانستان به واردات کالا از کشورهای همسایه نسبت به اروپا و امریکا تمایل بیشتری دارد.
• ارتباط با تجار افغانی به دلیل نزدیک بودن فرهنگ‌ها و زبان این دو کشور

بهتر است بدانید که پاکستان، چین، ژاپن، روسیه و ایران مهم‌ترین شرکای این کشور برای واردات کالا است؛ بنابراین اگر بخواهید به این کشور صادرات داشته باشید باید با این کشورها رقابت داشته باشید.

نکته: یکی از نکاتی که معمولاً بازرگانان ایرانی برای ورود به بازار افغانستان از آن غافل می‌شوند بازاریابی مؤثر است. دقت داشته باشید که در سال‌های اخیر ورود کالاهای چینی و ترک و روسیه بازار کشور افغانستان رشد چشمگیری داشته است؛ بنابراین برای رقابت با بازرگانان این کشورها باید فعالیت‌های بازاریابی را بادقت و تمرکز بیشتری انجام دهید.

آشنایی با نحوه صادرات به افغانستان

همسایگی افغانستان با کشورمان همچنین این کشور بازار بسیار عالی و خوبی برای فروش محصولات ایرانی دارد و همین موضوع باعث شده تا کشور افغانستان به انتخاب اول تجار و بازرگانان ایرانی برای صادرات کالا تبدیل شود. اما صادرات کالا به این کشور اصول و مراحلی دارد و برای آن که بتوانید صادراتی موفق و پرسود داشته باشید لازم است اطلاعات کاملی درباره این اصول و مراحل به دست آورید.

شما به‌عنوان صادرکننده کالا به افغانستان لازم است:

1. استراتژی خود را برای صادرات به کشور افغانستان تعیین کنید.
2. قوانین و مقررات گمرکی در کشور افغانستان را بادقت بررسی کنید.
3. بازار این کشور را بادقت بررسی و بهترین کالا برای صادرات به افغانستان را انتخاب کنید.
4. برنامه بازاریابی مدونی برای تبلیغات و فروش محصولات در این بازار تدوین کنید.
5. مشکلات و چالش‌های صادرات را بررسی کنید.
6. اگر با مراحل حمل و ترخیص کالا آشنایی ندارید انجام آن را به یک شرکت معتبر که در این زمینه فعالیت دارد بسپارید.

شرایط و مراحل صادرات به افغانستان

اگر قصد دارید به روش قانونی صادرات به کشور افغانستان داشته باشید و از تجارت خود به سودآوری برسید لازم است پیش از انجام هرگونه اقدامی اطلاعات کاملی درباره مراحل صادرات به این کشور به دست آورید.

دقت داشته باشید که صادرات کالا حتی اگر به کشورهای همسایه نظیر افغانستان نیز باشد امری تخصصی و پیچیده است و نمی‌توانید نگاهی ساده‌انگارانه به آن داشته باشید. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره مراحل صادرات به دست آورید حتماً سری به صفحه صادرات کالا بزنید و با صفر تا صد این مراحل آشنا شوید. در ادامه مراحل صادرات کالا به این کشور را به طور خلاصه بیان می‌کنیم:

تعیین استراتژی صادرات: در این مرحله باید به بررسی و کارشناسی بازار ایران و افغانستان بپردازید و وضعیت تقاضا در بازار این کشور را بررسی کنید. انتخاب بهترین محصول برای صادرات به افغانستان، انتخاب تأمین‌کننده جهت خرید کالا، بررسی قوانین و مقررات در کشور افغانستان از موضوعات مهمی است که در این مرحله باید انجام دهید.

بازاریابی صادراتی: در دومین گام باید برای فروش محصولات، مشتریان صادراتی را شناسایی کنید. برای شناسایی مشتریان صادراتی در کشور افغانستان روش‌های گوناگونی وجود دارد که در ادامه مطلب به این روش‌ها اشاره خواهیم کرد.

دریافت کارت بازرگانی: دقت داشته باشید انجام فعالیت‌های تجاری بدون ارائه کارت بازرگانی امکان‌پذیر نیست؛ بنابراین یکی از دیگر مراحل مهم برای صادرات کالا به این کشور دریافت کارت بازرگانی است.

ارائه پیش‌فاکتور: در این مرحله باید پیش‌فاکتور را تهیه و به مشتری خارجی خود ارسال کنید.

عقد قرارداد با تجار افغانی: پس از ارسال پیش‌فاکتور پیش از ارسال بار باید میان خود و خریدار کالا قرارداد منعقد کنید و تمامی شرایط دررابطه‌با نحوه ارسال بار و سایر موارد را ذکر کنید.

بسته‌بندی: حالا نوبت آن است که کالا را بسته‌بندی و جهت ارسال به افغانستان آماده کنید.

ارزش‌گذاری کالا: در این مرحله باید ارزش گمرکی کالای صادراتی را تعیین کنید. توجه داشته باشید که بر اساس تفاهم‌نامه همکاری بین گمرک و سازمان توسعه تجارت ایران تعیین ارزش گمرکی کالای صادراتی از وظایف گمرک است.

دریافت مجوز: صادرات برخی از کالاها نیاز به دریافت مجوز از سازمان‌های مربوطه است. در این مرحله باید بررسی کنید که برای صادرات کالا به چه مجوزهایی نیاز دارید و نسبت به دریافت آن‌ها اقدام کنید.

اظهار کالا به گمرک: پس از دریافت مجوز لازم است با همراه‌داشتن مدارک و مجوزها جهت اظهار کالا به گمرک مراجعه کنید.

عقد قرارداد با شرکت حمل‌ونقل: در آخرین مرحله نوبت آن است که باتوجه‌به شرایط خود از میان دو روش حمل دریایی و هوایی یکی را انتخاب کنید و مراحل حمل‌ و نقل بین‌ المللی را به یک شرکت معتبر بسپارید.

توانایی‌های صادراتی به افغانستان

جنگ و ویرانی، توسعه‌نیافتگی صنعتی، وجود کیلومترها مرز زمینی مشترک و بسیاری از موارد دیگر فرصت‌های صادراتی بسیاری را پیشروی تجار و بازرگانان کشورمان برای صادرات به کشور افغانستان قرار داده است.

به‌طورکلی، افغانستان کشوری واردات محور است و بسیاری از کالاهای اساسی موردنیازش را از کشورهای همسایه به‌خصوص ایران وارد می‌کند. بیشتر مردم کشور افغانستان تجربه زندگی در ایران را داشته‌اند و محصولات و نام‌های تجاری ایرانی را می‌شناسند علاوه بر این فرهنگ میان جامعه ایران و افغانستان بسیار همسو است و همین موضوع باعث شده تا تقاضا برای خرید محصولات ایرانی در این کشور بالا باشد.

مقایسه آمار صادرات ایران به افغانستان در پنج‌ماهه نخست سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که:

• صادرات سوخت‌های معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از آن‌ها بیش از 89 میلیون دلار کاهش یافته است.
• صادرات مواد پلاستیکی و اشیا ساخته شده از این مواد بیش از 11 میلیون دلار افزایش یافته است.
• شیر و محصولات لبنی، تخم پرندگان و محصولات خوراکی که منشأ حیوانی دارند بیش از 16 میلیون دلار افزایش داشته است.
• چدن، آهن و فولاد بیش از 25 میلیون دلار افزایش داشته است.
• محصولات شیمیایی آلی بیش از 12 میلیون دلار افزایش داشته است.

محصولات موردنیاز در بازار افغانستان

شناسایی نیازهای بازار در کشور افغانستان و انتخاب محصولی مناسب از مراحل اساسی و مهم در فرایند صادرات به افغانستان است. برای شناسایی نیازهای بازار در کشور افغانستان روش‌های گوناگونی وجود دارد برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از:

• مطالعه گزارش‌ها و پژوهش‌های صورت‌گرفته بر روی بازار این کشور
• بررسی آمار صادرات کالا به افغانستان در ایران
• بررسی آمار واردات کالا در کشور افغانستان
• سفر به این کشور و بازدید از بازارها
• مصاحبه با مشتریان
• شرکت در نمایشگاه‌ها
• و غیره

نتایج آمار صادرات به افغانستان در نیمه نخست سال 1402 نشان می‌دهد که مواد غذایی، صنایع تبدیلی کشاورزی و سوخت بیشترین حجم صادرات به افغانستان را به خود اختصاص داده‌اند و از این میان کالاهای زیر پرتکرارترین کالاهای صادراتی از ایران به افغانستان است:

1. گازوئیل، بنزین، گاز مایع و هیدروکربن
2. کالاهای اساسی مانند آرد، گندم، شکر روغن خوراکی
3. محصولات پلاستیکی
4. شیرینی و شکلات
5. رب گوجه‌فرنگی
6. تخم‌مرغ
7. صیفی‌جات
8. سبزیجات
9. مرکبات
10. کاشی و سرامیک
11. دارو
12. تجهیزات پزشکی
13. شیرآلات
14. لوله و اتصالات ساختمانی
15. مصالح ساختمانی

مقررات گمرکی صادرات به افغانستان

تا این جای مطلب با کلیات صادرات کالا به افغانستان آشنا شدیم؛ اما یکی از  دیگر موضوعات مهمی که پیش از صادرات کالا به این کشور باید به آن توجه داشته باشید شناسایی قوانین و مقررات گمرکی در افغانستان است.

قوانین صادرات به کشور افغانستان در سال‌های اخیر باقدرت گرفتن طالبان تغییرات بسیاری داشته است؛ مثلاً شرط طالبان برای صادرات کالا از ایران واردات آن هم بدون درخواست استاندارد است یا بنا به اظهارات رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان دولت طالبان تعرفه واردات آن دسته از کالاهایی که مشابه داخلی در این کشور دارند را 2 تا 3 برابر افزایش داده است و همین موضوع باعث شده تا صادرات چنین کالاهایی به این کشور توجیه اقتصادی نداشته باشد.

مدارک لازم برای صادرات به افغانستان

برای آن که به‌صورت قانونی به کشور افغانستان صادرات داشته باشید باید مدارکی را تهیه و در هر یک مراحل صادرات به مراجع ذی‌ربط ارائه دهید. برخی از مهم‌ترین مدارک موردنیاز برای صادرات کالا به این کشور عبارت‌اند از:

• کارت بازرگانی
• گواهی و مجوزهای صادرات (در نظر داشته باشید که صادرات برخی از کالاها باتوجه‌به ماهیتی که دارند نیاز به ارائه مجوزهایی است به طور مثال ارائه شناسنامه فرش برای افرادی که قصد صادرات فرش دستبافت دارند الزامی است یا برای ارسال مواد غذایی باید مجوز بهداشت دریافت و ارائه شود.)
• پکینگ لیست
• پیش‌فاکتور
• بارنامه

دقت داشته باشید که مدارک لازم برای صادرات کالا به کشور افغانستان ممکن است در طول زمان با تغییراتی همراه باشد؛ بنابراین پیش از حمل بار حتماً درباره از افراد و شرکت‌های متخصص در این حوزه مشاوره بگیرید تا بر اساس آخرین قوانین و مقررات به این کشور صادرات داشته باشید.

شیوه‌ های حمل بار به افغانستان

افغانستان کشوری کوهستانی است که از غرب با ایران همسایه است. برای حمل بار به افغانستان می‌توانید با درنظرگرفتن ماهیت، وزن و زمان موردنظر برای تحویل بار از طریق یکی از دو روش حمل ‌و نقل هوایی بین المللی و حمل و نقل زمینی به این کشور حمل بار داشته باشید.

حمل هوایی بار به افغانستان سریع‌ترین روش حمل‌ونقل برای صادرات کالا به این کشور است. از طریق حمل و نقل هوایی بین المللی می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن بارهای خود را از بسته‌های کوچک و سمپل تا محموله‌های سنگین و حجیم به این کشور ارسال کنید. البته به این نکته باید توجه داشته باشید که هزینه حمل بار هوایی نسبت به روش زمینی بالاتر است و این موضوع می‌تواند افزایش هزینه صادرات را به همراه داشته باشد.

حمل زمینی بار به افغانستان ارزان‌ترین راه برای ارسال بار به این کشور است. اگر زمان رسیدن بار برایتان اهمیت ندارد و در مقابل می‌خواهید با کمترین هزینه به این کشور ارسال بار داشته باشید حمل زمینی به دو روش جاده‌ای و ریلی صورت می‌گیرد و بهترین گزینه برای ارسال ارزان بار به کشور افغانستان است البته در نظر داشته باشید که به دلیل مشکلات زیرساختی در زمینه حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای زمان رسیدن کالا به افغانستان در این روش حمل طولانی است. حمل بار زمینی به افغانستان معمولاً از طریق پایانه‌های مرزهای میلک، دوغارون و ماهیرود انجام می‌شود.

به‌طورکلی، اگر زمان تحویل بار برایتان مهم است و نمی‌توانید مدت‌زمان طولانی را منتظر بمانید تا بارتان در افغانستان به گیرنده تحویل داده شود روش هوایی و اگر نسبت به هزینه حساس هستید و نمی‌توانید برای حمل بار به این کشور مبلغ زیادی را به‌عنوان هزینه حمل‌ونقل پرداخت کنید، حمل و نقل بین امللی زمینی بهترین انتخاب است.

توجه فرمایید که در حال حاضر شرکت پی اس پی اکسپرس، هیچ‌گونه خدماتی جهت حمل بار از افغانستان به ایران و ارسال بار از ایران به افغانستان ارائه نمی‌دهد.

مشکلات صادرات کالا به افغانستان

صادرات به افغانستان با وجود مزایای بسیار زیادی که دارد با چالش‌ها و مشکلاتی همراه است. در ادامه با برخی از مشکلات و چالش‌های پیشروی تجار برای صادرات کالا به این کشور اشاره می‌کنیم:

• نداشتن وضعیت سیاسی و اقتصادی پایدار
• امنیت پایین در مرزهای افغانستان
• دریافت ارز حاصل از صادرات به‌صورت دلاری
• نبود زیرساخت‌های لازم برای حمل‌ونقل ریلی و زمینی
• نداشتن قوانین و مقررات مشخص
• تخریب محصولات به دلیل تخلیه و بازرسی مجدد بار در فرایند ترانزیت و حمل‌ونقل (علی‌رغم وجود کنوانسیون‌های بین‌المللی بارها در این کشور مجدد تخلیه و بازرسی شده و همین موضوع ضمن تخریب محصولات فرایند صادرات را زمان‌بر می‌کند)

تعرفه‌های صادراتی به افغانستان

تعرفه‌های صادراتی یکی از دیگر موضوعات مهمی است که تجار و بازرگانان برای صادرات کالا به کشور افغانستان باید به آن توجه داشته باشند. متأسفانه با روی کار آمدن دولت طالبان در افغانستان تعرفه واردات آن دسته از کالاهایی که مشابه آن در کشور افغانستان تولید می‌شد به میزان 2 تا  3 برابر افزایش یافت و همین موضوع باعث شد تا صادرات بسیاری از کالاها برای تجار و بازرگانان کشورمان توجیه اقتصادی نداشته باشد؛ بنابراین بسیار مهم است به عنوان یک تاجر حرفه‌ای پیش از صادرات به کشور افغانستان از تعرفه گمرکی کالای مورد نظرتان مطلع شوید. به طور کلی گمرک افغانستان برای صادرات کالا به این کشور تعرفه گمرکی مشخصی را برای انواع کالاها در نظر گرفته است که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره شده است:

تعرفه صادرات مواد اولیه به افغانستان:  %2.5

تعرفه صادرات پوشاک و سنگ قیمتی به افغانستان:  %25

تعرفه صادرات روغن به افغانستان:  %3.5

تعرفه صادرات ماشین‌های صنعتی و سرمایه‌گذاری: صفر

کلام آخر

در این مطلب تلاش کردیم تا شما را با مراحل حمل بار و صادرات به افغانستان آشنا کنیم و اطلاعات کاملی درباره قوانین، تعرفه‌های گمرکی و مشکلات صادرات به این کشور ارائه دادیم همچنین شما را با لیست بهترین کالاها برای صادرات به کشور افغانستان آشنا نمودیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید باشد و پاسخگو سؤالات شما عزیزان در این زمینه باشد. درصورتی‌که سؤالی درباره حمل و صادرات کالا به این کشور دارید یا تجربه‌ای در این زمینه دارید خوشحال می‌شویم از طریق بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

سؤالات متداول