حتما تابهحال عبارت رجیستری گوشی (Phone registry) یا به اشتباه ریجستری گوشی را شنیدهاید. و اگر در چند سال اخیر موبایل جدیدی برای خود خریده باشید، حتما برای راه انداختن آن مراحل رجیستری گوشی را طی کردهاید. اما اگر راهوروش این کار را فراموش کردهاید و یا برای اولین بار است که باید ریجستری موبایل را انجام دهید، حتما مقاله حاضر را مطالعه کنید.
ما در این مقاله به چیستی رجیستری گوشی در ایران، مراحل و انواع مختلف آن میپردازیم و آموزش میدهیم که چگونه رجیستری گوشی مسافری را در فرودگاه و یا به کمک وبسایت گمرک انجام دهید. پس با پست بین المللی پی اس پی همراه باشید تا سر از کار گوشیهای اندروید و آیفون دربیاوریم.
آنچه در این مطلب می خوانید:
رجیستری گوشی چیست و چرا باید انجام دهیم؟
مهرماه سال 1396 بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت طرح رجیستری گوشی را تصویب کرد. طرحی که به موجب آن باید تمامی گوشیها در سامانه همتا (سامانه فعالسازی گوشی) ثبت میشدند تا آماری رسمی از آنها وجود داشته باشد و از قاچاق کالاهای بیکیفیت جلوگیری شود.
درواقع در چند سال گذشته با اجراشدن طرح رجیستری گوشی گمرک تنها مرجع قانونی برای ورود گوشیهای خارجی به حساب آمد و افراد پس از خرید گوشی، تنها 30 روز فرصت دارند تا کد رجیستری گوشی را دریافت کنند و آن را در شبکه اپراتور تلفن همراه خود فعال سازند.
البته صحبت درباره طرح ریجستری ابتدا در سال 1385 رخ داد اما به خاطر نبود زیرساختهای کافی این پروژه متوقف شد تا اینکه حدود ده سال این طرح آغاز به کار کرد. ثبت نام در سامانهی همتا امری الزامی بوده و عدم انجام این فرایند، منجر به محدودیت در استفاده از خدمات مخابراتی خواهد شد. یکی از پرسشهای متداول در این زمینه، مربوط به وضعیت تلفنهای همراهی است که امکان ثبت رسمی آنها در سامانهی همتا وجود ندارد. به عنوان مثال، سریهای آیفون ۱۴ و ۱۵ در حال حاضر شامل این دسته از دستگاهها میباشند. اگرچه ممکن است روشهایی برای ثبت غیررسمی این دستگاهها وجود داشته باشد، لیکن این روشها فاقد مجوز قانونی بوده و عواقب نامطلوبی به همراه خواهند داشت.
لازم به ذکر است که در صورت استفاده از تلفن همراهی که به صورت رسمی ثبت نشده باشد، سامانهی همتا پیامی مبنی بر ضرورت ثبت دستگاه ارسال خواهد نمود. در این شرایط، کاربر حداکثر دو ماه فرصت دارد تا نسبت به ثبت دستگاه اقدام نماید. در غیر این صورت، کلیه خدمات ارتباطی شامل تماس، پیامک و اینترنت همراه قطع خواهد گردید.
البته به غیر از این مسئله باید حواستان باشد که گوشیتان فیک نباشد و حتما اورجینال و نو به دستتان رسیده است. به همین خاطر پیشنهاد میکنیم مقاله نحوه تشخیص گوشی اصل از فیک و تقلبی با چند روش ساده را مطالعه کنید تا پیش از رجیستر کردن گوشی از این موضوع اطمینان حاصل کنید.
مراحل رجیستری گوشی
برای آنکه بتوانید کد رجیستری گوشی را دریافت کنید و بتوانید ثبت گوشی در سامانه همتا داشته باشید، سه راه متفاوت و آسان پیش روی شماست. در ادامه به معرفی این سه روش میپردازیم:
1) انجام رجیستری گوشی با USSD
شاید راحتترین راهی که بتوان گوشی را رجیستر کرد، استفاده از کد دستوری #7777* (ستاره 7777 مربع) است. شما میتوانید به راحتی کد سامانه همتا را در موبایل خود وارد کنید، و از میان لیستی که به شما پیشنهاد میشود، گزینه فعالسازی را انتخاب نمایید.
پس از آن نوبت وارد کردن شناسه 15 رقمی IMEI موبایل است. در این مرحله عینا این شناسه را ثبت کنید تا بدون مشکل کار پیش برود.
گفتنیست، شناسه IMEI بر روی جعبه دستگاه و یا پشت باتری آن درج شده است. اما با شمارهگیری #06* (ستاره 06 مربع) نیز میتوانید IMEI دستگاه را به دست آورید. یکی دیگر از روشهای دسترسی به این کد، رفتن به قسمت تنظیمات (setting) گوشی است. در این بخش وارد قسمت About phone میشوید و گزینه Status را انتخاب میکنید و در آخر IMEI information را مشاهده خواهید کرد.
2) رجیستری گوشی با اپلیکیشن سامانه همتا
دومین راهی که میتوانید با آن کارتان را پیش ببرید، استفاده از اپلیکیشن سامانه همتاست. این اپ بر روی هر دو سیستم عامل اندروید و iOS نصب میشود و میتوانید با نصب آن و وارد کردن شماره همراه، شناسه IMEI و کد فعالسازی، رجیستری گوشی را انجام دهید.
3) رجیستری گوشی در سامانه همتا
سومین روشی که میتوانید با آن گوشی خود را رجیستر کنید، مراجعه به وبسایت سامانه همتا است. این روش نیز بسیار آسان است و به راحتی میتوانید به قسمت فعالسازی بروید و درخواست خود را ثبت کنید تا کار صورت پذیرد.
به صورت کلی در سامانه همتا علاوهبر آنکه امکان فعالسازی وجود دارد، شما میتوانید استعلام اصالت گوشی خود را نیز به دست آورید. همچنین به سوابق انتقال مالکیت موبایل، شناسه IMEI و اطلاعات ثبت گوشیهای مسافری دسترسی دارید و میتوانید درصورت وجود هرگونه مشکلی، شکایات خود را ثبت کنید.
کد فعالسازی همتا چیست؟
تا به اینجای مقاله بارها عبارت کد فعالسازی را به کار بردیم. به همین خاطر برای رفع هرگونه ابهامی، باید گفت که این کد شش رقمی اصطلاحا کد رجیستری یا کد یک بار مصرف همتا نامیده میشود که برای هر فردی برای رجیستر کردن موبایل خود به آن نیاز دارد.
حل مشکل رجیستری گوشی
گاهی ممکن است در انجام فرآیند رجیستر کردن گوشی موبایل خود دچار مشکلاتی شوید. در این صورت میتوانید کد دستوری #7777* را شمارهگیری کنید و با انتخاب شماره صفر (راهنما) و پس از آن وارد کردن شناسه IMEI گوشی و شماره سیم کارت خود، مشکل خود را گزارش دهید.
سپس این مراحل را طی کنید:
آموزش رجیستری گوشی مسافری
تا به اینجای مقاله با رجیستری گوشی کسانی آشنا شدید که در ایران دستگاه موبایل خود را خریداری کردهاند و میخواهند تا مدتی طولانی در همین جغرافیا از آن استفاده کنند. اما اگر مسافری از خارج از کشور بخواهد موبایلی را با خود به ایران بیاورد و قصد داشته باشد که بیش از 30 روز در اینجا بماند، تکلیفش چیست؟ چگونه میتواند خط خود را فعال کند و بدون آنکه هزینه هنگفتی بابت رومینگ شدن بدهد، از اینترنت و خط تلفن خود استفاده کند؟
وزارت صمت برای این موضوع نیز قوانینی را درنظر گرفته است. به موجب این قانون، اگر مسافری بخواهد بیشتر از 30 روز در ایران بماند، گوشی وی یک گوشی مسافری محسوب میشود و باید با پرداخت عوارض و هزینههای مربوطه، رجیستری گوشی در فرودگاه را انجام دهد.
از سال 1396، اداره گمرک این قانون را اجرا کرد و هر دستگاهی بتواند پس از ثبتنام در سامانه همتا، از اپراتورهای داخلی استفاده کند. از سوی دیگر براساس جدیدترین بخشنامهای که به اداره گمرک ابلاغ شده است، از آبان ماه 1401 تنها هر شخصی میتواند یک بار در سال رجیستری گوشی با پاسپورت را انجام دهد. همچنین هر مسافر باید با کارت بانکی و رمز دوم خود عوارض گمرکی گوشی خود را پرداخت نماید و برای این کار نهایتا یک ماه فرصت وجود دارد. پس اگر مسافری کارت بانکی نداشته باشد، نمیتواند رجیستری گوشی را انجام دهد.
رجیستری گوشی مسافری مقررات دیگری نیز دارد؛ هر مسافری موظف است پیش از آنکه فرودگاه را ترک کند و به دم گیت ورودی برسد، باید اقدام به اظهار گوشی مسافری خود در گمرک مسافرتی کنند. البته منظور از گوشی، تنها موبایل نیست و تبلت، ساعت هوشمند و هر دستگاهی که سیمکارت خور باشد، مشمول این قوانین میشود.
توجه داشته باشید سامانه همتا رجیستری گوشی مسافری را به این سادگی انجام نمیدهد و برای انجام این کار باید مسیر متفاوتی را از ابتدا در پیش بگیرید.
حال، با این مقدمه و شناخت قوانین رجیستری گوشی مسافری به سراغ مراحل انجام این فرآیند میرویم:
- مراجعه به گمرک مسافری و ارائه کلیه اطلاعات خود و تلفن همراه
- مراجعه به وبسایت ثبت شناسه بین المللی گوشی تلفن همراه
- وارد کردن شناسه IMEI گوشی (درصورت دو سیم کارته بودن باید شناسه هردو ثبت شود)
- استعلام گرفتن سامانه و تایید مطابقت اطلاعات با دستگاه
- وارد کردن اطلاعات گوشی (برند، مدل، کشور سازنده)
- وارد کردن اطلاعات هویتی همچون شماره تلفن، کد ملی و شماره گذرنامه
- وارد کردن کد امنیتی که برای فرد ارسال شده
- پرداخت عوارض گمرکی تلفن همراه
- ارسال اطلاعات و ثبت گوشی مسافری در سامانه همتا
- دریافت کد فعالسازی
- رجیستری گوشی از طریق وبسایت یا اپلیکیشن همتا و یا شمارهگیری کد دستوری #7777*
ذکر این نکته ضروریست، اگر هنگام فعالسازی موبایل خود به مشکلی برخورد کردید، حتما به کارتابل سامانه همتا مراجعه کنید. همچنین رجیستر کردن گوشی مسافری در سامانه همتا رایگان است و نیازی به پرداخت پول نیست.
بهعلاوه اگر موبایل مسافر از برندهای شناختهشده همچون اپل، هواوی، سامسونگ، شیائومی و … نباشد، تحت پوشش همتا و گمرک قرار نمیگیرد و فرد مسافر باید در ابتدا برند گوشی خود را در میز خدمت گمرک ثبت نماید و درصورت تایید، باقی مراحل رجیستری را طی کند.
هزینه رجیستری گوشی مسافری با پاسپورت
بر اساس قوانین جاری کشور، هزینه رجیستری تلفن همراه به دو دسته تقسیم میشود:
- تلفنهای همراه با قیمت دلاری کمتر از ۶۰۰ دلار: برای این دسته از تلفنها، ۱۷ درصد ارزش دلاری دستگاه به عنوان هزینه رجیستری در نظر گرفته میشود.
- تلفنهای همراه با قیمت دلاری بیش از ۶۰۰ دلار: برای این دسته از تلفنها، ۲۲.۵ درصد ارزش دلاری دستگاه به عنوان هزینه رجیستری محاسبه میگردد.
مثال محاسبه هزینه رجیستری:
برای درک بهتر نحوه محاسبه هزینه رجیستری، به دو مثال زیر توجه نمایید:
- تلفن همراه با قیمت دلاری ۴۰۰ دلار: با توجه به نرخ دلار ۵۵ هزار تومان، ارزش ریالی این دستگاه برابر با ۲۲ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین، هزینه رجیستری برابر با ۱۷ درصد از ۲۲ میلیون تومان، یعنی حدود ۳ میلیون و ۷۴۰ هزار تومان خواهد بود. در نتیجه، قیمت تمام شده این تلفن همراه حدود ۲۵ میلیون و ۷۴۰ هزار تومان خواهد بود.
- آیفون ۱۳ پرو مکس با قیمت دلاری ۱۳۰۰ دلار: با توجه به نرخ دلار ۵۵ هزار تومان، ارزش ریالی این دستگاه برابر با ۷۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود. بنابراین، هزینه رجیستری برابر با ۲۲.۵ درصد از ۷۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، یعنی حدود ۱۶ میلیون و ۸۷۵ هزار تومان خواهد بود. در نتیجه، قیمت تقریبی این دستگاه در بازار ایران، حدود ۸۸ میلیون و ۳۷۵ هزار تومان خواهد بود.
اگر گوشی را فعالسازی نکنیم، نمیتوانیم از گوشی استفاده کنیم؟
عدم ثبت نام تلفن همراه در سامانه همتا، اگرچه مانع از استفاده کلی از دستگاه نمیگردد، اما به طور قابل توجهی از قابلیتهای آن میکاهد. دستگاهی که در این سامانه ثبت نشده باشد، قادر به دریافت سیگنالهای شبکههای مخابراتی نخواهد بود. به عبارت دیگر، امکان استفاده از خدمات ارتباطی همچون برقراری تماس، ارسال پیامک و اتصال به اینترنت همراه از طریق سیمکارت، برای آن میسر نخواهد بود.
با این وجود، دستگاه همچنان قابلیتهای دیگری را ارائه خواهد داد. امکان اتصال به شبکههای وایفای، دانلود و نصب نرمافزارها و بازیها، استفاده از برنامههای مختلف و سایر کاربردهای آفلاین، همچنان برای کاربر فراهم خواهد بود.
رجیستری گوشی های دو سیم کارتی
درحال حاضر بسیاری از گوشیها دو سیم کارتی هستند و اگر فردی بخواهد از هر دو سیم کارت خود استفاده کند، باید مراحلی را نیز برای سیم کارت دوم خود برود.
البته این کار تفاوت چندانی با مراحل قبلی ندارد. تنها کافیست هنگام شمارهگیری کد دستوری # 7777 * گزینه 4 یا همان «افزودن دستگاه» را انتخاب کنید و باقی مراحل را پیش بروید.
اگر هم از طریق سایت گمرک برای ریجستر گوشی خواستید این کار را انجام دهید، پس از وارد شدن به پروفایل خود، در همان صفحه اول و در قسمت مدیریت دستگاهها باید گزینه «افزودن دستگاه» را انتخاب کنید و با وارد کردن شناسه IMEI فرآیند رجیستری گوشی را تکمیل نمایید.
رجیستری گوشی دست دوم
بسیاری از افراد به خاطر قیمت بالای موبایل ترجیح میدهند تا گوشیهای دست دوم را خریداری کنند. در چنین شرایطی نیاز است تا دوباره گوشی رجیستر شود. اما این کار چگونه صورت میگیرد؟
- موبایل به حالت کارخانه یا ریست فکتوری بازگردانده میشود.
- شمارهگیری کد دستوری #06#*
- تطبیق دادن شناسه IMEI نمایش داده شده با شناسه IMEI روی جعبه دستگاه
- استعلام اصالت برای شناسه IMEI درج شده روی جعبه و بررسی تمامی مشخصات
- انتقال مالکیت در سامانه همتا توسط فروشنده گوشی
- دریافت پیامک از سامانه همتا برای فرد خریدار
- فعالسازی تلفن همراه
- درصورت خرید از فروشگاه، دریافت فاکتور معتبر دارای شناسه IMEI موبایل و مهر فروشگاه
آیا گوشی هایی مثل آیفون ۱۵ یا ۱۴ را میتوان از طریق پاسپورت فعال سازی کرد؟
خرید گوشیهای آیفون ۱۴ و ۱۵ که امکان ثبت در سامانه همتا و دریافت کد رجیستری دائمی ندارند و به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
چرا نباید این گوشیها را بخریم؟
- هزینههای اضافی: فروشندگان سودجو با وعدههای دروغین، مبالغ زیادی را برای رجیستری موقت این گوشیها از شما دریافت میکنند.
- عدم امکان رجیستری دائمی: فعلا هیچ روش مطمئنی برای رجیستر دائمی این مدلهای آیفون در سامانه همتا وجود ندارد.
- خطر از دست دادن گوشی: ممکن است پس از مدتی، گوشی شما از شبکه خارج شده و قابل استفاده نباشد.
کلام پایانی
تفاوتی نمیکند که بخواهید رجیستری گوشی ایفون، رجیستری گوشی نوکیا، رجیستری گوشی شیائومی و یا رجیستری گوشی سامسونگ را انجام دهید، در هر صورت باید چنین مراحلی را طی کنید تا خط تلفن همراهتان فعال شود و مشکلی قانونی برایتان پیش نیاید. اگر اطلاعاتی در این رابطه دارید با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
قیمت رجیستری گوشی چقدر است؟
این کار کاملا رایگان است و اگر زمانی نیز فروشنده موبایل درخواست هزینه برای رجیستری گوشی کرد، این کار غیرقانونی است.
اگر گوشی قبل از طرح رجیستری خریداری شده باشد، باید دوباره رجیستری شود؟
نه نیازی نیست و افراد میتوانند بدون نگرانی از گوشی خود استفاده کنند.
آیا کد رجیستری برای چندین گوشی قابل استفاده است؟
خیر. هر گوشی کد مخصوص به خود یا همان شماره IMEI خاص خودش را دارد و نمیتوان با کدهای دیگر فرآیند فعالسازی را انجام داد.
به چند روش میتوان رجیستری گوشی را انجام داد؟
به سه روش که عبارتند از:
- انجام رجیستری گوشی با USSD
- با اپلیکیشن سامانه همتا
- با وبسایت سامانه همتا