لیستی از مهم‌ترین مدارک ترخیص کالا از گمرک

ترخیص کالا از گمرک یکی از مهم‌ترین مراحل در تجارت بین‌الملل است. این فرآیند پیچیده، شامل مجموعه‌ای از اقدامات و تشریفات قانونی است که برای ورود یا خروج کالا از مرزهای یک کشور باید انجام شود. در این میان، شناخت دقیق مدارک ترخیص کالا از گمرک، گامی ضروری برای تسهیل و تسریع این فرآیند و به حداقل رساندن چالش‌ها و موانع احتمالی در مسیر تجارت خواهد بود.

اما چه مدارکی برای ترخیص کالا از گمرک لازم است؟ چگونه می‌توان به طور صحیح و بدون نقص، مدارک ترخیص کالا را تهیه کرد؟ اگر قصد ترخیص کالا دارید و می‌خواهید پاسخ این سوالات را پیدا کنید تا انتهای این مقاله با پست بین المللی پی اس پی اکسپرس همراه باشید.

همچنین اگر برای ترخیص کالا از گمرک و یا حمل بار بین‌المللی به مشاوره رایگان یا استعلام قیمت نیاز دارید همین حالا با شماره 02142281 تماس بگیرید.

مهم ترین مدارک ترخیص کالا از گمرک

ترخیص کالا از گمرک بر اساس قوانین مشخصی صورت می‌گیرد و نیاز به ارائه اسناد و مدارک مختلفی دارد. هر تاجر و بازرگانی که در زمینه واردات و صادرات فعالیت دارد، جهت اثبات مالکیت خود بر کالاها و قانونی بودن تجارت لازم است شرایط ترخیص کالا را بداند و اسنادی را به گمرک ارائه دهد. ارائه این مدارک باعث تسریع و تسهیل تشریفات گمرکی می‌شود.

جمع آوری این اسناد ممکن است زمانبر باشد، بنابراین توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از بروز مشکل در روند ترخیص کالا و مواجه با جریمه‌های گمرکی کار جمع آوری اسناد گمرکی را به روزهای آخر واگذار نکنید و از همان آغاز واردات و صادرات، مدارک و اسناد ترخیص کالا گمرک را جمع آوری نمایید.

مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا در تمامی گمرکات کشور یکسان است؛ بنابراین فرقی نمی‌کند که قصد ترخیص از گمرک فرودگاه امام خمینی را دارید یا ترخیص کالا از گمرک بازرگان در هر صورت لازم است مدارک زیر تهیه و ارائه گردد. به طور کلی مدارک ترخیص کالا از گمرک به سه دسته اسناد مربوط به کالا، مربوط به صاحب کالا و مربوط به نماینده صاحب کالا تقسیم می‌شود.

لیست مدارک مورد نیاز ترخیص کالا از گمرک

به طور کلی، اسناد پایه و اصلی موردنیاز برای ترخیص کالا از گمرک، فارغ از اینکه ترخیص بار زمینی داشته باشید یا هوایی و دریایی، یکسان است.

ترخیصیه (DELIVERY ORDER): ترخیصیه یکی از مهم‌ترین اسناد ترخیص کالا از گمرک است. این گواهی توسط شرکت حمل و نقل صادر می‌شود و از طریق آن صاحب کالا می‌تواند برای ترخیص کالا از گمرک درخواست ثبت نماید. در این سند اطلاعات گوناگونی از قبیل: مشخصات گیرنده، شماره بارنامه، وزن کالا، شرح کالا، مشخصات وسیله حمل بار، فهرست کل بار و غیره ثبت می‌شود. 

پروفرما اینویس (PROFORMA INVOICE): پروفرما اینویس سندی است که توسط فروشنده کالا صادر شده و در آن اطلاعات مختلفی از قبیل تعداد کالاها، قیمت واحد و کل آنها، نحوه پرداخت، کشور سازنده، وزن خالص و ناخالص کالا و غیره ثبت می‌شود. 

پکینگ لیست (PACKING LIST): یکی از دیگر مدارک مهم برای ترخیص کالا از گمرک که از اسناد الزامی خرید کالا نیز هست، پکینگ لیست یا فهرست عدل بندی است. این سند مانند پروفرما توسط فروشنده صادر شده و از طریق آن درست بودن اطلاعات ارسال کالا تضمین شود. همچنین، در این سند اطلاعات کاملی از مرسوله و محتویات داخل آن از قبیل نوع بسته بندی، نام و آدرس فروشنده و خریدار، نحوه پرداخت، ابعاد بسته، تعداد بسته و غیره ذکر می‌شود. 

گواهی مبدا (CERTIFICATE OF ORIGIN): گواهی مبدا سندی است که در آن مبدا کالا و محل ساخت آن مشخص می‌شود و یکی از مهم‌ترین مدارک ترخیص کالا از گمرک است. معمولا این سند توسط اتاق‌های بازرگانی کشورها صادر می‌شود. در این گواهی نامه اطلاعاتی از قبیل مشخصات فرستنده و صادر‌کننده کالا، مشخصات دریافت‌کننده کالا، مشخصات وسیله حمل بار، امضا صادر‌کننده و مرجع صادر‌کننده گواهی مبدا و غیره است. 

در مواردی که کشور سازنده کالا احراز شده و محصول کشورهای ممنوع المعامله نبوده و مشمول تعرفه‌های ترجیحی و محدودیت‌ها نباشد، با تشخیص گمرک ایران ارائه گواهی مبدا ضروری نیست.

گواهی بازرسی کالا: گواهی بازرسی کالا سندی است که توسط شرکت بازرسی کالا صادر شده و کمیت و کیفیت کالا را مورد بررسی قرار می‌دهد. این گواهی نامه قرار داشتن کالا در شرایط مناسب را تایید کرده همچنین نشان می‌دهد که حجم کالا هنگام ارسال درست است. 

مجوزهای قانونی: یکی از دیگر اسناد و مدارک ترخیص کالا از گمرک مجوزهایی است که توسط سازمان‌ها و نهادهای دیگر از قبیل سازمان استاندارد، وزارت بهداشت، انرژی اتمی، وزارت فرهنگ و ارشاد و غیره صادر می‌گردد. 

همچنین، تعیین مجوز با توجه به نوع کالا بوده و تا زمانی که مجوز لازم صادر نگردد، ترخیص کالا از گمرک امکان‌پذیر نیست. توجه داشته باشید که در صورتی که به دلیل کامل نبودن مجوزها مراحل ترخیص متوقف شود، مسئولیت‌ها و هزینه‌های اضافه تحمیل شده متوجه گمرک و سازمان مجوز دهنده نمی‌شود. 

بارنامه: بارنامه به منزله سند قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است و همچنین سندی است که زمان ادعای خسارت از شرکت بیمه می‌تواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود. جزئیات مندرج در بارنامه باید شامل موارد زیر باشد:

• شرح کالا علائم یا شماره‌های تجاری
• نام حمل‌کننده کالا
• نام گیرنده کالا
• هزینه حمل پرداخت شده یا قابل پرداخت در مقصد
• تاریخ صدور 

گواهی واردات: مجوز واردات می‌تواند به عنوان یکی از اسناد و مدارک مربوط به روند و فرآیندهای ترخیص کالا از گمرک واردات در محصولات خاص باشد. این مجوز ممکن است برای وارد کردن کالاهای خاص ارائه شده توسط دولت اجباری باشد. ممکن است واردات چنین محصولات خاصی توسط دولت تنظیم شده باشد. بنابراین دولت مجوز واردات را به عنوان یکی از اسناد مورد نیاز برای ترخیص گمرک واردات ارسال می‌کند تا این مواد را از کشورهای خارجی تحویل گیرند.

سایر مدارک ترخیص کالا: قبض انبار، ثبت سفارش بازرگانی، بیمه نامه در صورت وجود، اسناد بانکی(در صورتی که کالا از طریق نظام بانکی وارد شده باشد) و غیره برخی از دیگر اسناد مورد نیاز برای ترخیص کالا از گمرک است. به غیر از اسناد ذکر شده در فوق، وارد‌کننده مجبور است اسناد اضافی را در صورت نیاز به عنوان دستورالعمل‌های اداره دولتی-گمرکی تحت واردات کالاهای خاص ارائه نماید.

برگه گمرکی ترخیص کالا یا برگ سبز گمرکی: برگه ترخیص کالا یا پروانه ترخیص سندی رسمی است که پس از انجام تشریفات قانونی و احراز شرایط لازم، توسط گمرک به صاحب کالا یا نماینده قانونی او داده می‌شود و به منزله مجوز ورود یا خروج کالا از قلمرو گمرکی است.

این برگه حاوی اطلاعات مهمی در مورد کالا، از جمله مشخصات صاحب کالا، نوع و ماهیت کالا، ارزش گمرکی، حقوق گمرکی و عوارض پرداختی، کشور مبدأ یا مقصد، و مجوزهای قانونی مرتبط است.

برگه گمرکی ترخیص کالا در واقع گواهی عبور قانونی کالا از مرزها است و برای ارائه به مراجع ذیربط مانند سازمان‌های حمل و نقل، شرکت‌های بیمه و غیره الزامی است.

اسناد مربوط به صاحب کالا برای ترخیص از گمرک

علاوه مدارک مربوط به کالا، لازم است صاحب کالا نیز مجموعه‌ای از اسناد را به گمرک ارائه دهد که این مدارک شامل موارد زیر است:

• ارائه اصل کارت بازرگانی صاحب کالا
• ارائه اصل کارت ملی صاحب کالا
• کپی از تمامی صفحات مربوط به کارت بازرگانی
• کپی کارت ملی صاحب کالا

اسناد مربوط به نماینده کالا برای ترخیص از گمرک

در صورتی که ترخیص کالا توسط نماینده صاحب کالا انجام گیرد، لازم است مدارک زیر به گمرک ارائه گردد:

• ارائه اصل و کپی کارت ملی نماینده
• ارائه نسخه اصلی وکالت نامه محضری به همراه کپی آن
• ارائه نسخه اصلی معرفی نامه برای گمرک مربوطه به همراه کپی آن

تفاوت مسیر سبز با زرد و قرمز گمرکی چیست؟

اسناد و مدارک لازم جهت ترخیص خودرو از گمرک

ترخیص خودرو از گمرک مانند هر کالای دیگری نیازمند مدارک مختلفی است که با توجه به شرایط و نوع خودرو ممکن است اندکی متفاوت باشد. لیست زیر شامل مهم‌ترین مدارکی است که در اکثر موارد برای ترخیص خودرو از گمرک ضروری هستند:

• کارت بازرگانی (در صورت واردات توسط شخص حقوقی)
• اسناد خرید خودرو (مانند فاکتور و …)
• پیش فاکتور (در صورت وجود)
• پکینگ لیست (لیست عدل بندی)
• مجوزهای قانونی (مانند مجوز استاندارد، مجوز محیط زیست و …)
• مدارک بانکی (مانند فیش های پرداخت حقوق گمرکی و عوارض)
• گواهی های بازرسی (مانند گواهی مبدأ، گواهی کیفیت و …)
• بارنامه
• بیمه نامه خودرو
• ترخیصیه (ارائه شده توسط گمرک)
• قبض انبار (ارائه شده توسط گمرک)

هزینه اخذ مدارک ترخیص کالا از گمرک

برای دریافت اسناد و مدارک تجاری باید در هر مرحله هزینه‌هایی را به نهادهای مربوطه پرداخت کنید تا بتوانید به طور قانونی کارهایتان را پیش ببرید. این هزینه‌ها عبارتند از:

• هزینه ثبت سفارش کالا و دریافت کد مربوطه
• هزینه اخذ مجوزهای مختلف که به نوع و ماهیت بار تجاری بستگی دارد.
• هزینه تهیه بارنامه (براساس شیوه حمل کالا)
• هزینه تهیه بیمه‌نامه بار
• هزینه تهیه گواهی مبداء
• هزینه دریافت قبض انبار
• و غیره

انواع کالاها در گمرک

به طور کلی کالاها در گمرک به سه دسته کالای ضبطی، کالای متروکه و کالای مرجوعی تقسیم می‌شوند. در ادامه مطلب با این دسته از کالا بیشتر آشنا می‌شویم.

کالای ضبطی در گمرک: ضبط کالا در گمرک در مواردی است که کالا ممنوع الورود یا غیر مجاز بوده و با نام و مشخصات صحیح اظهار شده باشد و گمرک سه ماه به صاحب کالا فرصت می‌دهد که کالا را از کشور اعاده نماید. چنانچه صاحب کالا اقدامی ننماید، در این صورت بعد از انقضای فرصت سه ماهه کالا ضبط می‌شود. همچنین، بعد از ضبط به صاحب کالا دو ماه وقت داده می‌شود که اگر شکایتی دارد به دادگاه اعلام نماید. در غیر این صورت و پس از گذشت دو ماه، کالا ضبط قطعی شده و این به معنی به مالکیت درآمدن کالا توسط دولت است.

کالای متروکه: کالای متروکه کالایی است که مالک کالا به دلایل گوناگون سراغ محموله برای ترخیص کالا نرفته یا در ارائه اسناد و مدارک تاخیر کرده باشد. در صورتی که چهار ماه از تاریخ اولین قبض انبار گذشته باشد و در این مدت اقدامی برای ترخیص کالا نشود، کالا متروکه اعلام می‌شود. چنانچه صاحب کالا برای عدم مراجعه و ترخیص کالا عذر موجهی داشته باشد، می‌تواند با تنظیم درخواست و ارائه آن به گمرک تقاضا کند که مدت یاد شده حداکثر چهار ماه دیگر تمدید شود.

کالای مرجوعی: کالای مرجوعی به کالاهایی گفته می‌شود که به عنوان واردات موقت به کشور وارد می‌شوند و در پایان مهلت ورود موقت برای اعاده از کشور، اظهار و تحت عنوان کالای مرجوعی شناخته می‌شوند. از این جهت به دلیل ممنوعیت یا غیرمجاز بودن، تطبیق کالا با استاندارد‌های اجباری (در مورد آن دسته از کالاها که ورودشان مستلزم رعایت استاندارد اجباری است) یا به طور کلی عدم احراز شرایط قابل ترخیص نیستند، به همین لحاظ از کشور باید مرجوع شوند.

کلام آخر

در این مطلب به بررسی لیست اسناد و مدارک ترخیص کالا از گمرک پرداختیم، همانطور که اشاره برای ترخیص کالا از گمرک ارائه لیستی از اسناد لازم و ضروری است و ارائه ناقص مدارک می‌تواند مراحل ترخیص کالا از گمرک را با مشکلاتی روبه رو نماید. 

به طور کلی ترخیص کالا امری تخصصی بود و انجام آن نیاز به آموزش ترخیص کالا و تجربه کافی در این زمینه دارد و بهتر است توسط ترخیص کاران حرفه‌ای و شرکت‌های ترخیص کالا از گمرک صورت گیرد. 

در این میان، شرکت پی اس پی اکسپرس یکی از بهترین شرکت ترخیص کالا در ایران زیر نظر ترخیص کاران حرفه‌ای و متناسب با قوانین و مقرارت گمرک جمهوری اسلامی ایران، ترخیص کالا از کلیه گمرکات کشور از جمله گمرک فرودگاه امام خمینی، گمرک بازرگان، گمرک پیام، گمرک شهریار، گمرک غرب، ترخیص کالا از گمرک تهران و غیره را انجام می‌دهد. 

درصورتی که نیاز به مشاوره رایگان در این زمینه دارید یا می‌خواهید هزینه ترخیص و حمل کالا را استعلام بگیرید از طریق تماس با شماره 02142281 و یا اپلیکیشن psp با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول