وزن حجمی و جرمی بار چیست؟ وزن حجمی و جرمی از اصطلاحات مهم حمل و نقل است. این اصطلاح برای محاسبه هزینه حمل و نقل هوایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. باتوجه‌به اهمیت این دو اصطلاح در حمل و نقل در این مطلب قصد داریم به طور کامل با این اصطلاح آشنا شویم و نحوه محاسبه وزن حجمی و جرمی را مورد بررسی قرار دهیم، پس تا انتها این مطلب با ما همراه باشید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
وزن حجمی چیست؟
وزن حجمی (Volume weight) بار یکی از موضوعات مهم برای محاسبه هزینه حمل و نقل است. به‌طورکلی به میزان فضایی که یک بار در هواپیما اشغال می‌کند، وزن حجمی بار گفته می‌شود. ازاین‌جهت، وزن حجمی کالا یا CBM بر اساس ابعاد کالا محاسبه می‌شود؛ بنا بر این تعریف هر چه بار شما فضایی بیشتری را اشغال کند CBM آن بیشتر خواهد شد.
بر اساس قوانین سازمان هواپیمایی کشور برای حمل و نقل هوایی بین المللی محدودیت‌هایی در ابعاد بسته وجود دارد، به طور مثال در برخی از شرکت‌های حمل بین المللی ابعاد بسته در هر ضلع نباید بیشتر از یک متر و نیم باشد.
فرمول محاسبه وزن حجمی بار چیست؟
فرمول محاسبه وزن حجمی بسیار ساده است. وزن حجمی نشان می‌دهد که بار چقدر فضا را در وسیله حمل و نقل اشغال می‌کند، به‌طوری‌که شرکت حمل و نقل بین المللی بتواند فضای لازم برای حمل آن را در نظر بگیرد. برای محاسبه وزن حجمی، معمولاً از فرمول زیر استفاده می‌شود:
وزن حجمی (کیلوگرم) = (طول × عرض × ارتفاع) / عامل تبدیل
ازاین‌جهت، شما می‌توانید با ضرب سه مقدار طول، عرض و ارتفاع بسته و تقسیم آن بر عدد 6000 (در برخی از شرکت ها این عدد بر 5000 تقسیم می شود) CBM بار خود را محاسبه کنید. در ادامه با یک مثال برایتان به طور کامل توضیح می دهیم:
برای مثال: وزن حجمی یک بسته با طول، عرض و ارتفاع 80 سانتی‌متر اگر عامل تبدیل را 6000 در نظر بگیریم برابر با 85.3 کیلوگرم است. در این قسمت نکته قابل توجه برای محاسبه طول، عرض و ارتفاع بزرگ ترین طول، بزرگترین عرض و بزرگترین ارتفاع بسته را باید اندازه گیری کنید.
توجه داشته باشید که ابعاد بسته باید بر حسب سانتی‌متر اندازه گرفته شود. همچنین، درصورتی‌که بیشتر از یک بسته داشته باشید و ابعاد تمامی بسته‌ها یکسان باشد، برای محاسبه CBM لازم است تعداد بسته‌ها را در فرمول محاسبه وزن حجمی ضرب کنید. درصورتی‌که ابعاد بسته‌ها یکسان نباشد، ابتدا تعداد بسته‌های هم اندازه را در فرمول ذکر شده ضرب کنید سپس CBM بسته‌های دیگر را محاسبه و با یکدیگر جمع نمایید.
نکته: برای کاهش هزینه حمل‌ونقل بین‌المللی توصیه می‌کنیم از قراردادن کالا داخل بسته‌های بزرگ‌تر از ابعاد واقعی کالا خودداری کنید چرا که انجام این کار هزینه حمل بار را افزایش خواهد داد.
وزن جرمی چیست و چگونه محاسبه می شود؟
وزن جرمی یا همان وزن حقیقی (Gross Weight) همان وزن واقعی کالا است. محاسبه وزن جرمی کالا فرمولی نداشته و پس از وزن‌کردن کالا بر روی باسکول یا ترازو تعیین می‌شود.
وزن جرمی بار را می‌توان به روش‌های مختلف محاسبه کرد. اگر بار شما یک شی جامد با چگالی ثابت باشد، می‌توانید وزن جرمی آن را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنید:
وزن جرمی اشیا جامد (کیلوگرم) = جرم (کیلوگرم)
در این حالت وزن جرمی بار برابر با جرم واقعی آن است اما اگر بار شما شامل مایع یا گاز باشد، نیاز به درنظرگرفتن چگالی آن دارید. در این صورت، می‌توانید وزن جرمی بار را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنید:
وزن جرمی مایعات و گاز (کیلوگرم) = حجم (مترمکعب) × چگالی (کیلوگرم بر مترمکعب)
در اینجا، شما ابتدا باید حجم بار را محاسبه کنید و سپس آن را با چگالی مایع یا گاز مربوطه ضرب کنید تا وزن جرمی بار را به دست آورید.
هزینه حمل و نقل بر اساس کدام وزن محاسبه می‌شود؟
برای محاسبه هزینه حمل و نقل دو وزن جرمی و حجمی اندازه‌گیری می‌شود. برای مثال اگر بخواهید هزینه هر کیلو بار هوایی از چین را محاسبه کنید، باید از میان دو وزن هر کدام که بیشتر باشد به‌عنوان وزن کالا برای حمل بار مورداستفاده قرار می‌گیرد. زیرا باتوجه‌به محدودیت فضا در هواپیما ممکن است یک مرسوله وزن سبک‌تری داشته باشد؛ اما فضای بیشتری را در حمل بار هواپیما اشغال نماید که این موضوع برای شرکت‌های حمل بار به‌صرفه نبوده و در چنین شرایطی ملاک محاسبه هزینه، وزن بر اساس حجم است.
ازاین‌جهت، شرکت‌های حمل و نقل برای محاسبه هزینه حمل‌ونقل هر دو وزن جرمی و حجمی محموله محاسبه می‌نمایند. به طور مثال درصورتی‌که CBM کالای شما 110 کیلوگرم و وزن جرمی آن 75 کیلوگرم باشد، برای محاسبه هزینه حمل وزن حجمی در نظر گرفته شده و هزینه بر اساس وزن حجمی محاسبه می‌شود.
اهمیت محاسبه وزن محموله‌ها در حمل و نقل بین المللی
محاسبه دقیق وزن محموله‌ها در حمل و نقل بین المللی امری ضروری است که در تعیین هزینه‌های حمل و نقل نقش حیاتی ایفا می‌کند. به‌ویژه در حمل و نقل هوایی محاسبه هزینه‌ها بر اساس وزن بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا این اطلاعات در تخمین هزینه‌های حمل و نقل کمک می‌کند تا بودجه‌بندی مناسبی انجام داده و هزینه‌های خود را برآورد کنند. البته در نظر داشته باشید که علاوه بر وزن حجمی و جرمی عوامل دیگری هزینه پست بین‌المللی را تحت تاثیر قرار می‌دهد برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد می‌شود، حتما مقاله هزینه پست هوایی بین ایران و کشورهای دیگر را مطالعه کنید تا اطلاعات کامل و جامعی بدست آورید.
محاسبه دقیق وزن در برنامه‌ریزی لجستیکی و ایمنی حمل و نقل اهمیت بالایی دارد. وزن بیش از حد یا کمتر از حد مجاز، بر توازن و پایداری وسایل نقلیه مانند هواپیماها و کشتی‌ها تأثیر منفی می‌گذارد و می‌تواند ایمنی را به خطر بیندازد. همچنین، داشتن اطلاعات دقیق درباره وزن محموله‌ها امکان بهینه‌سازی فضای بار و کاهش هزینه‌های سوخت را فراهم می‌کند.
کلام آخر
در این مطلب با دو اصطلاح مهم وزن بر اساس حجم و جرمی به طور کامل آشنا شدیم و نحوه محاسبه CBM را یاد گرفتیم. وزن حجمی و جرمی از موارد بسیاری مهمی است که باید برای حمل و نقل با آن آشنا بود و در بسیاری از مواقع باعث سردرگمی می‌شود. درصورتی‌که قصد حمل بار دارید و با نحوه محاسبه هزینه حمل بار آشنایی ندارید. شرکت پست اکسپرس به شما تجار عزیز جهت محاسبه وزن جرمی و حجمی بار به تخصیصی مشاوره می‌دهد.
این شرکت با داشتن دفاتر فعال در کشورهای چین، ترکیه، امارات و سوریه قادر است، خدمات گسترده‌ای را به تاجران ایرانی ارائه کند. شما می‌توانید در حال حاضر با تماس به شماره 02142281 کارشناسان ما در پی اس پی اکسپرس در ارتباط باشید و از این خدمات بهره‌مند شوید.
